6. Büyük Kitlesel Yok Oluş ile beraber gıda kaynakları da yok olma tehlikesi altında

Uzmanlar, küresel vahşi yaşamı tehlike altına sokan 6. Büyük Kitlesel Yok Oluş sürecinin her ne kadar geri planda kalsa da dünyanın gıda kaynaklarını da tehlike altına soktuğunu belirtiyor.

Bioversity International isimli araştırma grubu, yayınladığı yeni raporda insanlığın temel gıda kaynağı olarak gördüğü bitki ve hayvan türlerinin büyük bir parçasının vahşi yaşamda bulunan canlılar kadar tehlike altında bulunduğunu ama bu durumun yeteri kadar öne çıkarılmadığını belirtiyor.

 

Araştırmayı yöneten  Ann Tutwiler, 7 milyar kişinin günlük gıda ihtiyaçlarını karşılayan hayvan ve bitki türlerinin yok olmasına izin vermenin büyük bir hata olacağını belirtiyor. Tutwiler, tarımsal biyolojik çeşitliliğin giderek kaybolduğunu, buna rağmen iklim değişikliği ve çevreye olan etkimizi azaltmakta bu çeşitliliğin büyük bir rol oynadığını belirtiyor.

Dünyadaki gıda kaynaklarının %75’i sadece 12 bitki ve 5 hayvan türünden gelmekte. Bu durum tek türe dayalı gıda kaynaklarını hastalıklara ve zararlı tarım haşeratlarına karşı oldukça savunmasız bir durumda bırakıyor. Tek kültürlü tarım politikaları aynı zamanda hızla değişen bir küresel iklimde ve giderek artan dünya nüfusunda verimsizliğin daha şiddetli hissedilmesine yol açabilir.

Doğada hem verimli hem de besin değeri yüksek, hastalıklara ve değişen iklimlere dayanıklı bir çok gıda kaynağı olsa da, doğal alanların yok oluşu, kirlilik ve aşırı tüketim bu türlerin de 6. Kitlesel Yok Oluş sürecinden etkilenmesine yol açtı.

Odak haklı bir şekilde son 40 yılda neredeyse nüfusu yarıya inen vahşi hayvanlar olsa da bu yeni rapor insanlığın gıda kaynaklarını göz önüne seriyor. Rapora göre binden fazla gıda kaynağı yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.

Tutwiler, tarımsal biyolojik çeşitliliğin korunması ile insanlığı tehlike altına sokan birincil sorunu engelleyeceğimizi düşünüyor: sağlıksız beslenme. Tutwiler’a göre bu durum hem yetersiz kaynaklardan dolayı açlıkla mücadele eden hem de obezite mücadele edenler için geçerli.

BUNU DA OKU:  Kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı

Rapor, hükumetlerin ve şirketlerin daha az bilinen gıda türlerini korunmasını, geliştirmesini ve kullanmasını öneriyor. Vietnam’da bulunan gac isimli kırmızı meyve ile, turuncu Asupina muzunun, beta-karoten seviyesinin oldukça yüksek olduğunu ve A vitamini eksikliği çeken milyonlarca kişiye yardımcı olabileceğini öne sürüyor.

Bir örnek de kinoa üzerinden verilmiş. Her ne kadar gelişmiş ülkelerde bu tahıl oldukça popüler bir hale geldiyse de, Güney Amerika’da sadece sınırlı sayıda kinoa türü yetiştirilebiliyor. Rapor üreticilere destek verilmesi durumunda Peru’da bulunan yerel çiftçiler gibi hem hastalıklara hem de olağan dışı hava koşullarına dayanıklı türler yetiştirilebileceğini savunuyor.

Yaygın olarak kullanılan türlerde de bu politikayı uygulamak mümkün. Bu yılın başlarında, Etiyopyalı biliminsanları kurak bölgelerde oldukça verimli ürün veren iki tür durum buğday türü yetiştirmeyi başardu. Aynı şekilde Bangladeş’de bulunan yerel balıkçıklar aldıkları destekler ile yerel balık türlerini koruyarak daha besleyici türler geliştirmeyi başardılar.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu’nda İtalya’yı temisl eden Pierfrancesco Sacco, yayınlanan son OECD raporunda İtalya’nın Japonya ve Kore’den sonra obezite seviyesinde en düşük üçüncü ülke olarak bulunduğunu belirtiyor.

Sacco’ya göre bu durum bu ülkelerde uzun yıllar boyunca süregelen sağlıklı beslenme kültürünün, yerel gıda kültürünü geliştirmenin ve kullanılan içeriklerin çok uzaklardan gelmemesinin bir sonucu. Socco, tarımsal biyolojik çeşitliliğin ancak bu şekilde; daha çeşitli, sağlıklı beslenerek ve yerel gıdaların daha fazla tüketilerek korunacağını savunuyor.

Yeşilist bundan böyle okuyucularının desteğiyle ayakta kalacak.
Siz de Yeşilist’i beğeniyorsanız bize Patreon’dan destek olun.
Yeşilist Patreon Destek Ol


Görkem Gömeç

Boğaziçi Üniversitesi ve SUNY Binghamton'da Küresel ve Uluslararası İlişkilerden sonra İsveç'te Uppsala Üniversitesi'nde Sürdürülebilirlik üzerine master yaptı. Teknoloji, kitlesel değişim ve akıllı politikalar ile çözümler bulabileceğimize inanıyor.

Bir cevap yazın

Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement
Daha fazla Gıda, Gıda Gündemi
Kadıköy’ün ev yapımı, organik ürün marketi: Food Project Moda

Kendi ürettikleri ev yapımı ve organik sertifikalı gıdaları mahalleliyle buluşturan Food Project'in şefi Bige Dalkılıç'a merak ettiklerimizi sorduk.

Kapat