Bilmeniz gereken 10 kömür gerçeği

20 Mayıs 20143 Mayıs 2017 Cansu Birgen 12.987 yorum kömür, kömür madenleri, kömürün etkileri, listeler, termik santral

Belki de hiç olmadığımız kadar ilgili olmaya başladık kömürle, rezervleriyle, üretimiyle, madeniyle, işçisi mühendisiyle, kazalarıyla, belalarıyla…

Çelişkili ifadeler, gizlenen gerçekler ve yanlış bilgilerin yarattığı kafa bulanıklığınızı gidermeye yardımcı olmak için kömüre dair temel bilgileri 10 maddede derledik.

1. Çeşit çeşit bitkiler, üzerlerini bataklıklar kaplayıp da suların altında kalınca, milyonlarca yıl boyunca sıcakla çürüyerek, basınçla büzüşerek, çile çekerek kömürleşir. Kömürün yer altında oluşması da yer üstüne çıkarılması da pek zahmetlidir; kan, ter, gözyaşı gerektirir.

2. Kömürün büyük kısmı, fosilleşen bitkilerin bünyesinden kendine kattığı karbondan oluşur. Bunun yanında sülfür, kil, klorür gibi çeşitli işe yaramaz bir takım maddeler ve etrafında açgözlü kimseler bulundurur. Bunlar kömürün enerjisini (ısıl değerini) düşürür, insanın emeğini sömürür.

3. İnsanın kalitesini vicdan miktarı, kömürün kalitesini karbon miktarı belirler. Çünkü kömürün enerjisi karbonda kilitlidir. İnsan gelir, yeri kazar, içine insanlar koyar, insanlar kilidi açar, enerjiyi salar, sonra da onu başka insanlara satar.

4. Kömür oksijenle yanar; yandığında karbondioksit ve ısı enerjisi oluşur. Bu enerji, evlere girer ısıtır, elektrik olur ışıtır; yokluğunda çıldırtır, her gün yeni ihaleler aldırır, sözleşmeler yaptırır.

5. Kömür, belirli koşullar altında oksijen ve suyla tepkimeye girerek gazlaşır; karbonmonoksit ve hidrojen içeren hava gazı oluşur. Karbonmonoksit, solunum yoluyla insan vücuduna girer, zehirler. Baş ağrısı, görme bozuklukları, uyku hali, zihnî bulanıklık, koma, depresyon görülür. Hatta bazen öldürür.

6. Kömür kullanımında, içindeki enerjiyle beraber kirletici maddeler de açığa çıkar. Sinsidir bunlar. Suya karışır, hazımsızlık yapar, toprağa sızar, bereketi kaçırır, havaya uçar, nefes keser astım yapar.

7. Türkiye’de ilk kez 1829’da, Ereğli’de kömür bulunur. Kömür yataklarının kontrolü, önce İngilizlere sonra Fransızlara geçer. Parası yabancılara, karası Türklere düşer. 1940’da kontrol nihayet kamuya geçer. Kömür işletim hakları, kamuda kurum kurum gezer. Kiralanır, pazarlanır, alınır, satılır.

BUNU DA OKU: "Çöp Bulmanın Bu Kadar Zor Olacağı Hiç Aklıma Gelmemişti"

8. Afşin Elbistan, Karaisalı (Adana), Merzifon ve Suluova, Mengen (Bolu), Kükürtlü, Eynez ve Işıklar (Soma-Manisa), Uluçayır (Sivas), Gülşehir (Nevşehir) ve Zonguldak’da linyit; Ereğli Zonguldak havzasında ise taş kömürü bulunur. Görenler ellerini avuşturur. Kömür dünyada en çok kullanılan ve ucuz enerji kaynaklarındandır. Karası kirletir, madenciyi bezdirir, feryatlar inletir.

9. Kömür çözüm, kazalar kader değildir. Kesilmeyen ağaçlar, sönmeyen ocaklar, kurutulmayan dereler, kararmayan yüzler, yanmayan yürekler hayal değildir.