Doğayı yargı da koruyamıyor
Daha önce yargı kararlarıyla korunan iki yerden de kötü haber var. Biri Erenköy’deki İstanbul İl Tarım Arazisi Müdürlüğü binası ve arazisi, diğeri ise Munzur Vadisi Milli Parkı.
Erenköy’de bu bir ilk değil
İstanbul Tarım İl Müdürlüğü binasının da bulunduğu arazi, sıradan bir arazi değil. Tapu kaydında ‘bağ’ olarak tescilli olan 21 bin 440 metrekarelik arazi, Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan tarafından ipekçiliği teşvik için dut fidanı yetiştirilmesi ve bağcılığı geliştirmek için vakfedilmiş bir alan. Üzerinde 370 ağacın bulunduğu arazi şimdilerde özelleştirme kapsamına alınmış durumda ve bu arazi 3. kez yapılaşma tehdidi ile karşı karşıya.
23 Ağustos 2004 tarihinde “kat karşılığı arsa ihalesi”nin iptali için Mimarlar Odası, Ziraat Mühendisleri Odası, Şehir Plancıları Odası ve İnşaat Mühendisleri Odası‘nın İstanbul 6. İdare Mahkemesi’ne başvurusundan emsal bir karar alınıyor. İstanbul 6. İdare Mahkemesi taşınmazın imar planında ayrıldığı amacı dışında kullanılmak üzere ihaleye çıkarılmasına ve kesinleşmiş yargı kararına dikkat çekerek ihalenin hukuka ve kamu yararına aykırı olduğuna hükmetti. Mahkeme 17 Aralık 2004 tarihinde oy birliğiyle ihalenin yürütmesini durdurdu.
Meslek odalarının 2003’te Kadıköy 2. Etap 1/5000 ölçekli Nâzım İmar Planı’nın yürütmesinin durdurulması istemiyle yaptığı başvurunun sonucunda, İstanbul 3. İdare Mahkemesi de bölgenin yoğun bir yerleşik alan olduğu, mevcut yapı aynen korunmuşsa da büyük oranda sosyal ve teknik donatı alanı eksikliği bulunduğu gerekçesiyle planı iptal etmiş, karar Danıştay 6. Dairesi’nce de onanarak kesinleşmişti.
Arazi aynı arazi, kanun aynı kanun ama yine de ‘özelleştirme’ kapsamına alınabiliyor. Bu defa farklı bir sonuç çıkması beklentisi söz konusu olsa gerek. Mümkün mü, öyleyse nasıl, bilmiyoruz. Göztepe Gezi Dayanışması ve Özgürlük Parkı Halk Forumu arazinin özelleştirilmesine karşı bir imza kampanyası yürütüyor ve sizleri de dayanışmaya çağırıyor. Destek olmak isteyenler dayanışmayı buradan takip edebilir.
Munzur’u yargı da kurtaramadı
Danıştay’ın üç yıl önce “Milli parkta ekolojik denge bozulamaz,” diyerek iptal ettiği Dersim’deki Munzur Vadisi Milli Parkı’nda yapılmak istenen Konaktepe Barajı ile iki HES projesine EPDK yeniden önlisans izni verdi.
Munzur Vadisi 55’i sadece Munzur’da 227’si sadece Türkiye’de yetişen 1518 bitki türüne ev sahipliği yapan; Munzur Alası, Çengezli Boynuzlu Keçi, Bezuvar Dağ Keçisi, Ur Kekliği gibi çeşitli endemik fauna türlerini barındıran bir milli park. 2010 yılında Konaktepe Elektrik Üretim A.Ş.’ye, Munzur Vadisi’ne yapılmak istenen Konaktepe Barajı ve Konaktepe HES 1,2 için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Elektrik Üretim Lisansı verdiğinde Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi sözcüsü Barış Yıldırım, yürütmesinin durdurulması ve iptali için Danıştay’da dava açmıştı.
Danıştay 13. Dairesi Munzur Vadisi Millî Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı’nın onaylanmadığı, millî park niteliğini taşıyan Munzur Vadisi’nde su kaynaklarının kullanımı ve işletilmesinin yasak olduğu, kamu yararı olmadığı gerekçeleriyle yürütmeyi durdurma kararı vermişti. EPDK ve şirketin bu karara itirazını Danıştay İdarî Dava Daireleri Kurulu reddetti ve Munzur Vadisi’ndeki baraj ve HES’lerde ÇED aranması şart olduğunu belirtti. Bunun üzerine Danıştay 13. Dairesi EPDK elektrik üretim lisansını iptal etti. Danıştay karar gerekçesinde milli parklarda tabii ekosistem değerinin bozulamayacağını vurguladı.
Engellerden biri hızlıca ortadan kaldırıldı ve Çevre ve Orman Bakanlığı Munzur Vadisi Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı’nı imzalayarak Munzur Vadisi Millî Parkı’nda inşa edilmesi planlanan Baraj / HES Projelerinin yapılması hususunda üstün kamu yararı bulunduğu, enerji ihtiyacının yerli başka kaynaklardan karşılanmasının mümkün olmadığı hususunda vazgeçilmez ve kesin zorunluluk şartlarının oluştuğuna dair karar aldı. EPDK da “Üstün Kamu Yararı Kararı“nı gerekçe göstererek yeniden Konaktepe Barajı ile Konaktepe HES 1,2 projesine ön lisans verdi.
Baraj ve HES projesi Dersim Ovacık yolu 35. kilometrede yapılması planlanıyor. 26 kilometrelik baraj için 1086 kilometre karelik drenaj alanı ve 1390 hektarlık göl alanı tasarlanıyor. İki HES’in kurulu gücü 150 megawat olması bekleniyor. Munzur Vadisi Milli Parkı’nın geleceği ise meçhul.
Munzur Vadisi Milli Parkı’nın korunması için mücadele edenler, baraj gövde inşaatının planlandığı Torunoba köyünde 14 Haziran 2014 tarihinde saat 12.00’de kitlesel bir basın açıklaması yapacak. Güncel bilgiler için Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi‘ni buradan takip edebilirsiniz.
