G20, Paris ve gezegenin gidişatı

Üç gün önceye kadar G20 ve Paris dendiğinde aklımıza gelen ilk konu gezegenin geleceğine karar veren dünya liderlerinin ‘ekonomik büyüme’ kararlarını açıklarken karbon salımları, çevre yatırımları ve iklim değişikliği gibi birincil öneme sahip çevresel faktörlere ne kadar yer vereceği idi. Bugün önümüzdeki tablo kan, füzeler ve çeşitli güçler tarafından katledilen masum insanlarla dolu. Dünya gündeminin en tepesine oturan terör eylemlerinin her türlüsünü sonuna kadar kınıyor ve derin bir üzüntü duyuyoruz.

Her şeye rağmen 30 Kasım – 11 Aralık 2015 tarihleri arasında Paris’te gerçekleştirilcek Birleşmiş Milletler Paris İklim Zirvesi’nin iki hafta öncesinde G20’de bir araya gelen liderlerin iklim ve çevre yatırımları konularına ne kadar değinecekleri çok önemli. Özellikle bu konuda hemen hiçbir şey vadetmeyen ve ilk kez iklim değişikliğini odağına alan bir zirveye katılan Türkiye’nin durumunu açıklamayı sorumluluğumuz olarak görüyor ve bazı sayılarla gerçekleri paylaşıyoruz.

G20 ve Paris İklim Zirvesi’ne katılan ülke liderlerinin açıklayacakları kararlar küresel iklim değişikliğinin gidişatı açısından hayati önem taşıyor.

G20’ye katılan ülkeler, küresel emisyonların %74’ünden bizzat sorumlu.

Çin, ABD, AB, Hindistan ve Rusya küresel emisyonların %56’sından sorumlu

Türkiye, emisyonların yaklaşık %1’inden sorumlu olduğu için kendi payını küçük görüyor ve iklim değişikliği konusunda ciddi adımlar atmaktan uzak duruyor. Oysa en yüksek emisyonlara sahip olan bu beş ülke çıkarıldığında geriye kalan ülkelerin emisyon payları %1-3 arasında değişmekte. Bu da Türkiye’nin de ciddi sözler vermesi gerektiğini gösteriyor.

Dünyanın en iyi 20 ekonomisine sahip olan G20 ülkeleri 2015 yılında fosil yakıt teşviklerine 4,58 trilyon dolar ödediler. Yeşil iklim fonuna ayrılan tutar ise yalnızca 5,8 milyar dolar. Fosil yakıt bütçesi, yeşil enerji bütçesinin 789 katı.

Yalnızca bu yıl fosill yakıtlara yapılan yatırımla tüm dünyadaki rüzgar enerjisi gücü 7 katına çıkarılabilirdi.

Yine bu yılın fosil yakıt bütçesi BM’in bu yılki bütçesinin 848 katına tekabül ediyor.

Dünyanın en kirli kaynaklarından biri olan kömür, emisyonların %44’ünden sorumlu.

12-13 Kasım tarihlerinde Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirilen İklim Forumu’na katılan 350.org kurucularından Bill McKibben Türkiye için; ‘Dünya artık iklim değişikliğinin etkilerini anladı. ABD’de kömürü azaltmaya başladı, Avusturalya’da kömür santrali engellendi, Polonya, Almanya, Endonezya da aynı durumda. Ancak Türkiye kendine en beter adımı seçiyor. Oysa güneş enerjisinin maliyeti yüzde 80 düştü. Kömürün maliyeti çocukların ciğer hastalıklarına yakalanmasıdır. Türkiye 19 ve 20. yüzyıl sistemini devam ettirmek yerine yerine yenilenebilir enerjiye yönelmeli.’ dedi.

Emisyonlarını acil olarak düşürmesi gereken Türkiye, 1990’dan beri emisyonlarını iki katından fazla artırdı. Küresel emisyonlar %57,4 artarken Türkiye’nin emisyonları %133,4 oranında arttı. Türkiye’de kömürden kaynaklanan emisyonlardaki artış ise %219.

Var olan kömür projelerinin hayata geçmesi halinde Türkiye’nin kömür kaynaklı emisyonları 3 katına çıkabilir. Oysa kömür santrallerinde elde edilen enerjinin yalnızca %29’u elektriğe dönüştürülebiliyor.

Özetle; G20 sürerken ve liderler Paris İklim Zirvesi’ne katılmaya hazırlanırken Türkiye’nin alacağı kararlar ve vereceği sözler de hayati önem taşıyor. 1990-2011 yılları arasında sera gazı emisyonlarını artıran 12 ülke içerisinde Türkiye birinci sırada. Bunun birincil nedeni ise fosil yakıt yatırımları ve yenilenebilir enerji kaynaklarını hiçe sayan tutumumuz. Acil olarak ‘ekonomik büyüme’ başlığı altına sıkıştırılan kömür yatırımlarından vazgeçmek ve yüzümüzü yeşil enerjiye dönmek zorundayız.

Kaynaklar:
http://climate-l.iisd.org/events/g20-2015-leaders-summit/
http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/2015/11/g20-turkey-firsts-151113104631105.html
http://www.theroadthroughparis.org/events-to-watch/10th-annual-g20-meeting
http://www.eastasiaforum.org/2015/11/07/what-to-expect-from-the-g20s-antalya-summit/
http://www.diken.com.tr/g20-oncesi-son-uyari-ya-iklim-degisikligi-icin-aklini-basina-al-ya-da/
http://t24.com.tr/haber/g20-zirvesi-oncesinde-iklim-forumu-gelecegimizi-bir-avuc-insanin-sozuyle-degil-kendi-irademizle-kurmak-icin,314723
http://bianet.org/bianet/toplum/169250-iklim-forumu-sona-erdi-g20-iklim-icin-harekete-gecmeli