Bugün Dünya Gıda Günü: Bir milyar insan, gıda bulmak için göç ediyor ama gıda israfı giderek artıyor

Birleşmiş Milletler’e bağlı Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından her yıl 16 Ekim’de bir tema belirlenerek kutlanan Dünya Gıda Günü’nün bu yılki konusu, “Göçün geleceğini değiştirin. Gıda güvenliği ve kırsal kalkınmaya yatırım yapın” başlığıyla belirlendi.

Birleşmiş Milletler rakamlarına göre günümüzde 244 milyon kişi uluslararasında, 763 milyon kişi ise kendi ülkeleri içerisinde yaşadığı toprakları terk ederek kırsaldan kentlere göçüyor.

Bu rakamlar göz önünde bulundurulduğunda “2030 yılında Sıfır Açlık” küresel hedefine, gıdaya erişim güvencesi, tarım, kırsal kalkınma ve göç arasındaki bağlantıları ele almadan ulaşabilmenin mümkün olmadığı görünüyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilcisi ve Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü Yuriko Shoji, dünyadaki hareketlilik nedeniyle bu senenin temasını göç olarak seçtiklerini anlatarak, “Artan çatışmalar ve siyasi istikrarsızlıklar nedeniyle İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana insanlar daha fazla evlerinden kaçmak zorunda kaldı. Göçe neden olan diğer önemli faktörler ise açlık, yoksulluk ve iklim değişikliğiyle bağlantılı aşırı hava olaylarındaki artış.” diye konuştu.

FAO bu konuda alınacak önlemleri şöyle sıralıyor:

• Gıdaya erişim güvencesi sağlama
• Kırsal yoksulluğu azaltma ve doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını teşvik etme
• Kırsalda yerinde kalkınmayla sürdürülebilir tarım üretiminin sağlanabilmesi,
• Uluslararası göçün düzenli ve insani bir şekilde yönetilmesi
• Uluslararası göçmenlerin geldikleri ülkelerde üretime katılabilme olanakları

Shoji, insanları ve topraklarını iklim değişikliği ve doğal afetlere bağlı şoklardan kurtarmanın yolunun onları bunlara karşı hazırlamak olduğunu aktararak, sürdürülebilir bir şekilde toprak işleme ve ürün yetiştirmelerini sağlayacak “İklim-Akıllı Tarım” tekniklerinin önemini bir kez daha vurguladı.

Geçen yıl yetersiz beslenen insan sayısının 815 milyona yükseldiğine işaret eden Shoji, aşırı gıda güvensizliği ve dengesiz beslenme sorunlarının çatışmaların kuraklık ve sel gibi doğal afetlerle birleştiği bölgelerde daha da artma eğiliminde olduğunu, gıda güvenliğinin Sahraaltı Afrika, Güneydoğu ve Batı Asya’nın bazı bölgelerinde gözle görülür biçimde kötüye gittiğini vurguladı.

Türkiye’de de en önemli problemlerden biri olarak gıda israfı gösteriliyor. Son verilere göre Türkiye’de her yıl 1,8 milyar liralık ekmek çöpe gidiyor, üretilen yaş sebze ve meyvedeki kayıp ise 20 milyar liraya ulaşmış durumda. İsraf edilen sebze ve meyveler ile 10 milyon nüfusluk bir ülkeyi beslemek mümkün.

Özellikle üretim sırasında çok büyük kayıplara uğrayan gıdayı korumak için atılacak adımlar şöyle belirlenmiş:

• Hastalık ve zararlılarla mücadele konusunda dikkatli davranılmalı
• Hasat edilen sebze ve meyveler uygun şekilde paketlenmeli, taşınmalı ve depolanmalı
• Soğuk hava depolarının sayısı ve kapasitesi artırılmalı ve bu tesislere verilen destekler artırılarak devam etmeli
• Ürünler uygun araçlarla ve özelliğine göre ayrı ayrı taşınmalı. Paketleme tesisinde sınıflandırma iyi yapılmalı, havalandırma ve soğutma yeterli olmalı.
• Ürüne bahçede, hasattan sonra yüklemeden önce muhakkak ön soğutma yapılmalı. Hijyen koşullarına dikkat edilmeli.
• Tüketici ürünü, kayba ve israfa uğratmayacak miktarda ihtiyacı kadar satın almalı; sebze ve meyveye uygun saklama ve kullanma şartlarına uymalı.