Kağıt nasıl geri dönüşür?

Bundan sekiz yıl önce yüksek lisansımı bitirince kağıt geri dönüşüm fabrikasında üretim mühendisi olarak işe başlamıştım. Çocukluğumdan beri çevreci ruhum, mühendislik okurken yaşadığım heyecan, yaptığım çevreci ödevler sonrası bulduğum bu iş ile iyice heyecanlanmıştım.

Atık kağıt geri dönüşümünde proses şu şekilde işliyor. Çöplerden ayıklanan kağıtlar, gerek çöp ayıklayan adamlar gerekse işyerlerinde kaynağında ayrılmış kağıt atıkları kağıt toplayan firmalarca tonlarca miktarda toplanıp birer tonluk balyalar halinde sıkıştırılıyor. Bunlar kağıt kabul eksperlerine getirilerek fiyatları belirleniyor. Her kağıt geri dönüşüm için aynı kalitede değil; buna göre de kabul eksperlerince ayrı fiyatlandırılması yapılıyor.

Hani biz evdeki gazeteleri biriktirip de babamın işyerindeki toplama istasyonuna götürürdük ya, o biraz fazla uçuk çevreci bir işmiş, çünkü gazeteler fazla miktarda boya içerdikleri ve yapısal olarak kalitesiz kağıttan üretildikleri için eksperlerce en az istenen kağıtlar arasında. Direk ağaçtan yapılmış birinci sınıf ofis kağıtları ise en beğenilenlerinden. Beyaz kağıtlar geri dönüşmemiş, kimyasal vb ile tekrar tekrar proses edilmemiş olduğundan, recycling prosesinde fazlaca işlem görülmesine neden olmadığından pahalıdır.
Ben işimin ilk günlerinde konveyör önünde fazlaca vakit geçirirdim. Kitaplar, hiç açılmamış dergiler, mektuplar, faturalar.. Neler neler.. Peki balyalar içinden çıkanlar sadece kağıtlar mı? Hayır. Balya içine ağırlığı tutturmak için büyük kayalar,taşlar, koyanlar, direksiyon, ayakkabı, metal parçalar, fren balataları, çizmeler… Kağıt haricinde neler çıkıyordu neler.

Aslında prosesin ana hedefi, atık kağıttan kağıt dışı yabancı maddeleri ayırarak, onu liflerine geri döndürüp, rengine ve üretmek istediğimiz kağıt çeşidine göre ıslatıp sonra da tekrar yapıştırıp sheet şeklinde bir form oluşturarak tekrar rulo şeklinde sarmak kurutmak ve satmaktır. Hem çevreci hem ticari güzel bir hedef.

Ticari olarak karton yapımında kullanılacak kalınlıkları ve renklerine, ebatlarına göre karton kağıdı üretmek için yapılıyor bu geri dönüşüm prosesi. Aslında yurtdışında oldukça tercih edilen ekonomik, geri dönüşüm tuvalet kağıtları da var tabi ama nedense Türkiye’de bu ürünler pek tutulmadı. Çünkü biz popomuzu kurulamak için bile ağaçları kesmeliyiz, öyle hassasız öyle naziğiz değil mi? Öyle değersiz bizim ağaçlarımız…

BUNU DA OKU:  Atıklar, atıklarımız...

Prosese dönecek olursak konveyörde balyaları bağlayan demirleri kesilir ve Pulper denilen (bir çeşit tencere gibi düşünebilirsiniz) kazana kağıtlar alınır. Otomatik dozaj sistemi üzerine ılık su ilave ederek bu kazanda rondo misali kağıtlar ıslatılarak parçalanır.. Bu arada içinde ne varsa onlar da parçalanır.

Ardından ağırlık farkı ile çalışan, metal ayırma tankı, sarsak elekler, ve süzeler vasıtasıyla içindeki plastikler, metal parçalar altın kolye para vb küçük parçalar da kağıttan ayrılarak hatlar vasıtasıyla ıslak kağıt hamuru, kağıt makinesine taşınır. Hamur hazırlama kısmında reject hattı denen hat sıkça tıkanır ve fabrikanın durmasına sebep olur çünkü her yer çöp ile doludur.

Eğer beyaz kağıt yapılacaksa beyazlatıcı kimyasallar ve sıcak hatlar çalışır ve ortam hiç olmadığı kadar sıcak olur. Kışın çok romantik bir ortamdır. Benim çalıştığım fabrikada beyaz hat sipariş oldukça zaman zaman çalışan bir sistemdi. Continous ve Batch sistemler olarak iki ayrı hattır diyebiliriz. Kahverengi hat ise sürekli çalışır ve hamur üretir. Buradan ayrılmış temiz kağıt (sulu kağıt çamuru diyebiliriz) kağıt makinesine yola çıkar. Orada ise düz bir şerit halinde beslenerek bu sulu karışım kurutularak düz bir şekil verilmeye ve parçalanmış kısımlar nişasta çözeltisi ile tekrar yapıştırılmaya başlar. Sonunda istenen nem düzeyine dek kurutma sağlanır ve laboratuvar uygunluk testlerinden sonra kağıt depoya kaldırırlır. Bu sayede atık kağıtlar doğaya kesilmemiş ağaçlar olarak kazandırılmış olur.

Geri dönüşümle üretilmiş bu kağıt rulosu, sonra karton ambalaj yapan firmalara sunularak, sektöre ürün olarak sunulur.

(Kaynak: Sabun Ağacı)

Yeşilist bundan böyle okuyucularının desteğiyle ayakta kalacak.
Siz de Yeşilist’i beğeniyorsanız bize Patreon’dan destek olun.
Yeşilist Patreon Destek Ol


Bir cevap yazın

Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement
Daha fazla Ekoloji, Geri Dönüşüm
Dünya’nın ilk ‘solar bisiklet yolu’ Hollanda’dan

Güneş enerjisinden elektrik üretecek olan ilk yolun açılışı yapılıyor.

Kapat