Tüketiciler yeni çıkan cep telefonlarının hızına yetişemiyor
Greenpeace’in yaptığı bir araştırma, tüketicilerin üreticilerden daha az akıllı telefon üretmesini ve geri dönüşüm konusunda onlardan yardım etmesini istediğini ortaya çıkardı.
ABD, Meksika, Rusya, Almanya, Çin ve Güney Kore’e 6 bin kişi ile yapılan anket ortalama 3 telefonun evlerde kullanılmadan durduğunu ortaya koydu. Bu rakam, Rusya ve Meksika’da 5 telefona kadar çıkabiliyor.
Türkiye için ankette herhangi bir veri bulunmasa da, uluslararası danışmanlık şirketi Deloitte tarafından daha önce yapılan bir araştırma her dört kullanıcıdan 3’ünün cep telefonunu 3 yıl içerisinde değiştirdiğini ortaya çıkarmıştı.
Buna rağmen, Greenpeace’in anketine katılanların yarısından fazlası üreticilerin çok fazla ve çok hızlı bir şekilde yeni telefon modelleri ürettiğini düşünüyor. Ankete katılanlar aynı zamanda, üreticilerin telefonların yeniden değerlendirilmesi ve geri dönüşümü konusunda kendisini sorumlu görmesi gerektiğini düşünüyor.
Araştırmaya göre, her 10 kişiden 3’ü telefonlarını bir önceki telefonu bozulduğu için değiştirmiş. Bu rakamdan çok da fazla olmasa da, bir kısım ise “daha güncel bir cihaz” için telefonlarını değiştirmiş. Buna rağmen, ankete katılanlardan yarısıdan fazlası telefonlarını daha az sıklıkta değiştirmeye razı.
Almanya’da yaşayanların %9’u, Çin’de yaşayanların %36’sı telefonlarını tamire götürürken, ankete katılanların %4’ü telefonlarını kendisi tamir etmeye çalışmış. Çin ve Güney Kore’de yaşayanların %60’ının telefonları tamir edilirken, ABD ve Almanya’da yaşayanların %25’inin telefonlarının tamiri mümkün olmamış.
Greenpeace’in uluslararası detoks kampanyasının yöneticilerinden Chih An Lee, diğer elektronik atıklar ile karşılaştırılınca, cep telefonlarının geri dönüşüm oranlarının oldukça düşük olduğunu belirtiyor.
Kullanıcılar şirketi mi, kamu kuruluşlarını mı, yoksa markayı mı sorumlu tutacağını bilemiyor. Lee, tüketicilerin çoğunun telefonlarındakki bilgileri nasıl sileceğini bilmediğini, ama sorumlu bir geri dönüşüm şirketinin ilk yapması gereken şeyin bu olduğunu söylüyor.
Geri dönüşüm problemi çözmek için tek başına yeterli olmazken, Lee gelecekte şirketlerin döngüsel ekonomi prensiplerini kabul etmesi gerektiğini savunuyor.
Döngüsel Ekonomi ile şirketlerin, akıllı geri dönüşüm, kaynakların yeniden değerlendirilmesi ve uzun dönem dayanan bataryalar ile daha fazla kâr kazanabileceğini öneriyor.Endüstriyel sistemlerden atığı çıkarmak üzerine kurulu bir mantığa dayanan döngüsel ekonomi, geri dönüşüm ile beraber tamir, yeniden kullanım ve hatta yeniden imalatı sistemin bir parçası haline getiriyor.
Buradaki amaç, ürünün kullanım ihtiyacı sona erdikten sonra yeniden işlenmesini sağlamak; bunu yaparken aynı zamanda enerji kullanımını da azaltmak.
Araştırmalar, Asya ülkelerinde daha fazla tamir dükkanları ve daha az kullan-at kültürü olduğundan insanların telefonlarını tamire gönderdiğini belirtirken, ankete katılanların %80’i akıllı telefonlarının daha uzun ömürlü ve daha kolay tamir edilebilecek şekilde tasarlanmasını istiyor.
Uzmanlar, lityum iyon pillerin telefon üreticileri için karlı bir geri dönüşüm kapısı olduğunu savunuyor. Bu geri dönüşüm işleminden şirketlerin eski cep telefonlarını yeniden değerlendirerek kilo başına 25 Euro, akıllı telefonları yeniden değerlendirerek kilo başına 19 Euro gelir kazanabilecekleri hesap ediliyor.
Güney Kore’de bulunan Kyung Hee Üniversitesi’nden Boucar Diouf ise hala kullanılabilir lityum iyon pillerin, güneş enerjisi ile çalıacak sokak lambaları için bir depolama sistemi olarak değerlendirilmesi konusunda çalışmalar yapmakta.
Diouf, şu an 1,2 milyar kişinin elektriği olmadığını ama 2 milyar akıllı telefonun kullanımda olduğunu belirtiyor. Diouf, bu telefonların yarısının bile yeniden değerlendirilmesi ile elektriği olmayan 200 milyon eve, taşınması kolay bir aydınlatma sistemi kurulabileceğini savunuyor.
En büyük telefon üreticileri konumunda bulunan Samsung ve Apple’ın geri dönüşüm programları bulunsa da, bunlar istenilen seviyede değil. Avrupa Birliği ise bu seneden itibaren, her satılan 100 kg elektronik aletin, 45 kilogramının geri dönüşmesini zorunlu hale getirecek bir yasayı yürürlüğe soktu. AB, 2019 yılına kadar e-atıkların %85’ini geri dönüştürmeyi hedefliyor.
