Türkiye’nin en eski ve kapsamlı botanik bahçesi, müftülük için tahliye ediliyor

2015 yılında Diyanet’e devredilmesinin ardından, 28 Haziran’da müftülük için tahliyesi kesinleşen; İstanbul Üniversitesi’ne bağlı Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi’nin hikâyesi 1933 yılına dayanıyor.

TIKLAYIN: 1600’lerden bugüne seracılık

Raife Polat’ın bu yıl mart ayında kaleme aldığı; bahçenin tarihini, durumunu ve önemini anlatan yazısından hikâyenin 1933 yılında Türkiye’de yapılan üniversite reformu ile başladığını öğreniyoruz. Bahçeye adını veren ve çalışmalarını bitki fizyolojisi ve genetik üzerine devam ettiren akademisyen Alfred Heilbronn, Zürih’te kurulan ve Nazi Almanya’sından kaçanlara yardımcı olmak amacıyla kurulan Yurtdışındaki Alman Bilim Adamlarına Yardım Cemiyeti vesilesi ve Mustafa Kemal Atatürk’ün özel daveti ile İstanbul’a gelmiş. Alman bitki fizyoloğu Leo Brauner ve İsviçreli zoolog André Naville ile birlikte İstanbul Üniversitesi biyoloji bölümünün altyapısını kuran Heilbronn’un çaba ve araştırmalarıyla o zamanki adıyla İstanbul Üniversitesi Botanik Bahçesi 1935 yılında kapılarını açmış. Aynı yıl bu ekip İstanbul tohum kataloğunu da yayınlamış.

Günümüzde 400 ağaç ve 5.000’in üzerinde bitki türüne ev sahipliği yapan ve 17 dönümlük alana yayılan bahçede her yıl 1.000 öğrenci eğitim faaliyetlerinde bulunuyor ve dünya çapında 400 farklı botanik bahçesi ile tohum takası gerçekleştiriliyor.

Alfred Heilbronn Botanik Bahçesi’nin taşınması, bu alanda bulunan ağaç ve bitkilerin ölmesine, Türkiye’de çok nadir bulunan bitki türlerinin devamlılığının tehlike altına girmesine neden olacak. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr Muammer Ünal, “Milli servetimize kıymasınlar. Mütfülük her yere taşınabilir ama bizim tahliye edilmemiz demek bitkilerimizi öldürmek demek” diyerek karara tepki gösterdi ancak tahliye kararında henüz bir değişiklik yaşanmadı.

Bahçenin kurulma hikâyesini ve durumunu anlatan Raife Polat’ın Köhne Güzel başlıklı yazısını buradan okuyabilirsiniz.

Kaynaklar:
Diken
Manifold
Sözcü
İstanbul Üniversitesi
BGCI