Yemekten Sonra
Eskiden artan yemeği çöpe atmak diye bir şey yoktu. Şimdi artık ‘gelişen yemek trendlerimiz’den midir nedir bilemiyorum, kalan yemekleri çöpe atar olduk.
Ülkemizde yılda 32 milyon tona yakın çöp oluşuyor. Bu çöpler, %15-25 oranında ambalaj atığı ve %40-70 organik atık içermekte; yani çöplerin yarısına yakını sebze, meyve ve yemek atığı. Belediyeler, mutfaklarda ıslak çöplerin ıslaklığının nasıl giderileceğini halka anlatsalar çöp miktarı yaklaşık olarak %20 oranında azalacak. Yaş sebze ve meyvelerin buzdolaplarına nasıl konacağı ve korunacağı öğretilse çöp içindeki organik atık miktarı önemli miktarda düşecek. Sebze ve meyveler, üretildiği yerden tüketiciye ulaşıncaya kadar AB ülkelerinde uygulanan taşıma sistemine göre taşınsa çöp içindeki organik atık miktarı %20 oranında azalacak.
Yemek artıklarını sorumsuzca çöplere attığımız sürece sadece paramızı değil aynı zamanda enerjiyi de boş yere harcar duruma geliyoruz. Gıdaların bozulmasını engelleyerek para ve enerji kazanmak için işimize yarayacak birkaç yol var elbette…
Planlayın
Daha önce de duymuşsunuzdur; aslında en kolay yol gerçekçi bir planlama ile haftalık yemek programınızı hazırlamak. Alışverişe çıkmadan önce buzdolabınıza iyice bakın, gerekli olmayanları şeyleri satın almayın.
Alışverişinizi akıllıca yapın
Detaylı bir alışveriş listesi hazırlayın ve markette sizi yolunuzdan çıkarması olası ne görürseniz görün listenize bağlı kalın.
İndirimde diye yemeyeceğiniz hiçbir şeyi almayın çünkü ihtiyacınız yoksa size alışverişinizi daha pahalıya getirmekten başka bir işe yaramayacaktır, çöpe gidecek olan yemek size hiç bir şey kazandırmayacak.
Bu indirimde olan hiç bir şeyi almayın demek değil elbette. Eğer bir kilo kıyma alacaksanız, her yemekte ne kadar kullanacağınızı hesaplayıp küçük paketlere ayırarak buzluğunuzda saklayabilirsiniz.
Aldığınız her şeyi kullanın
Balkabağı aldıysanız, çekirdeklerini bir parça tuz ve yağ ile fırınlayarak ailenizin seveceği atıştırmalıklar hazırlayabilirsiniz.
Bayatlamış ekmeğinizi fırında kurutup sonra blender’dan geçirip kavanozlarda saklayabilir ve dilediğinizde köftelerinizde kullanabilirsiniz. Hatta taze aldığınız ekmeğinizi dondurursanız, yiyeceğiniz zaman dışarı çıkarıp açılmasını bekleyip yine tazeliğini korumuş olursunuz.
Buzdolabınızda kalmış küçük sebze parçalarını soteleyip, yumurta ve sevdiğiniz baharatlar ile karıştırıp çeşitli tatlarda frittata hazırlayabilirsiniz. Yanında bir salata ile işten döndüğünüzde kolay ve lezzetli bir yemeğiniz olur.
Olgun çilek, muz, kavun ve diğer meyvelerinizle smoothie veya buzlu meyveler (popsicle) hazırlayabilirsiniz. Örnek vermek gerekirse muzun kabuklarını dondurmadan önce soyun. Çilekleri buzlukta bir tepside dizili olarak dondurun ve donduktan sonra buzluktaki kaplarda saklamaya devam edin.
Bir önceki geceden kalma pilavlarınızla, yumurta, artık sebzeler, peynir ve limon kabuğu katarak pirinç köfteleri yapabilirsiniz.
Dondurun
Hepimiz etli yemeklerimizi bile dondurabileceğimizi biliyoruz ama belki de aklınıza hiç gelmemiş birkaç fikir verebilirim size:
Sabah hazırlamış olduğunuz ve ölçüyü kaçırdığınız kreplerinizin fazlasını dondurabilir ve canınız çektiğinde bir başka kahvaltıda yiyebilirsiniz.
Bitiremediğiniz kahvenizi buz kalıplarına döküp dondurarak buzlu kahvenize ekleyebilir veya çok sıcak olan kahvenizi soğutmak için kullanabilirsiniz.
Yemek hazırlarken kesmiş olduğunuz soğan ve biberlerinizi dondurarak saklayıp, bir sonraki yemekte kullanabilirsiniz.
Buzluğunuzda sebzelerinizin artıklarını topladığınız bir kap bulundurun. Et sevenler de bu sebzelerin yanında kemik de biriktirebilirler. Yeterli miktara geldiklerinde şahane bir sebze suyu hazırlayabilirsiniz.
Yemenin ötesinde düşünün
Gıdalarınızı yemekten başka yerlerde de kullanabilirsiniz. Örneğin fazla olgun yabanmersini, nar veya greyfurt, bal ve yumurta akı ile ev yapımı bir maske hazırlayabilirsiniz. Tarifi şöyle: 1 su bardağı meyve püresini blender’dan geçirin. Bu karışımı yarım bardak püre, 1 yumurta akı, 1 yemek kaşığı bala ekleyerek macun kıvamına getirin. Mısır nişastası ekleyebilirsiniz kıvam vermek için. 1 gün boyunca buzdolabında tutun Yüzünüzü yıkadıktan sonra 30 dakika maske olarak yüzünüze uygulayın. Diğer tarifler için burayı tıklayabilirsiniz.
En son ihtimal de elbette yenilebilme zamanı geçmiş, hiçbir şey yapamayacağınızı düşündüğünüz sebze ve meyvelerinizi, elbette pişmemiş olma şartı ile kompost olarak kullanmak.