Dünyanın en tuhaf 7 mantarı

Onlar, dünyayı karasal bitkilerden çok önce fethetmişlerdi. 1,5 milyar yıl önceye dayanan tarihleri ile mantarlar, her ne kadar bazen onları fark etmesek de, dünyanın tüm iklimlerinde ve tüm ekosistemlerinde bulunmakta.

Mantarların önemi o kadar büyük ki, eğer mantarlar ölü bitkileri ve canlıları toprağa geri kazandırmasaydı, toprağın üstü metrelerce atık ile dolar ve bildiğimiz ekosistemler şu an oluşmazdı.

Çoğu mantar da bitkiler gibi güneşe doğru büyür, ama ne bitki ne de hayvan sınıfına giren mantarların güneşi ne için kullandıklarını bilim insanları şu ana kadar çözmüş değil, tek bildiğimiz çoğunun bir şekilde güneşi kullandığı.

Mantarların içinde bulunan sporlar, kitin adlı bir maddeden oluşur. Eklembacaklıların dış iskeletini de oluşturan bu madde o kadar dayanıklıdır ki bazı bilim insanları kitinin uzay yolculuğu yapabileceğine inanıyor.

Hatta bu mantık ile beraber mantarların uzaydan geldiğine inananlar da var, ama bilim insanları buna inanlara sanki onlar uzaydan gelmişçesine bakıyor. Doğal bir şekilde oluşan en sert madde olan kitin, aynı zamanda aktif olmadığında bile mantarların onlarca hatta yüzlerce yıl tekrardan üremesinisağlıyor.

Tüm ekosistemlere uyum sağlayan, üremesini doğal olarak üretilen en sert madde ile koruma altına almış olan mantarlar her ekosistemde farklı bir tür oluşturuyor. Ama bazı örnekleri var ki, hem güzellikleri hem de gariplikleri ile bizi büyülüyor.

1. Kurt mantarı

Bazitli mantar ailesinin bir üyesi olan bu mantarların aslında bir çok değişik çeşidi var. Ama ortak olarak paylaştıkları nokta sporların şapkalarının altında değil, içinde ve kapalı bir halde yetişmesi.

 

Durum böyle olunca yağmur damlalarının çarpması gibi etkiler ya da mantarların kendisi bir aralık veya çatlak oluşturarak sporlarını bir bulut halinde salıyor.

2. Beyin mantarı (Gyromitra esculenta)

Kuzugöbeği ailesinin sahtesi olarak tanımlanan bu mantarlar genellikle Avrupa ve Amerika’da yetişmekte. Görüntüsünün önüne geçip yemeyi düşünürseniz, uyarıyoruz bu mantar oldukça zehirli.

Buna rağmen garip şeyler yemekle nam salan İskandinav ülkelerinde bu mantarla yapılan yemekler oldukça ünlü. İspanya’da satışı yasaklanan bu mantarın özellikle Finlandiya’da çorbasını bol bol bulabilirsiniz.

Her ne kadar mantar bu yemekler için önceden kaynar suda haşlansa da, mantarın hâlâ yemeye tümüyle güvenli olmadığı söyleniyor ve yemekler bu uyarılar ile beraber satılıyor.

3. Kanayan diş (Hydnellum peckii)

Bu garip görünüşlü mantarda Kuzey Amerika ve Avrupa kökenli ama son yıllarda İran’da ve Kore’de de keşfedilmiş durumda.

Mantarların genç olanları kana benzeyen kırmızı bir sıvı salmakta ve bu sıvının pıhtılaşmayı önleyen özellikleri bulunmakta. İsmini tam anlamı ile hakeden bu mantar, bizi de şaşırtan bir şekilde zehirli değil, sadece aşırı keskin bir tadı olduğu söylenmekte ve bu yüzden yenilemez olarak kabul edilmiş.

4. Entoloma hochstetteri

Mavinin en güzel tonlarından birini kendine renk edinmiş bu mantar, Yeni Zelanda ve Hindistan’da yetişmekte.

Zehirli olmasına rağmen güzelliği o kadar kabul görmüş ki, Yeni Zelanda 1990 yılında 50 dolarlık banknotlarının üzerine resmini koymuş ve 2002 yılında da sadece bu mantara özel bir pul koleksiyonu oluturmuş.

5. Mycena chlorophos

Bu karanlıkta parlayan mantar Asya’nın alt tropikal bölgelerinde; Japonya’da, Java ve Polonezya adalarında, Sri Lanka, Avustralya ve Brezilya’da yetişmekte.

Biyolojik bir ışık üreten bu mantarlar, karanlıkta yeşil bir ışık yaymakta. 27 derece gibi sıcaklıklarda ve şapkasını oluşturduğu sıralarda en güçlü şekilde parlayan mantar, bundan sonra ise çıplak göze gözükmeyen bir ışık yaymaya devam ediyor.

6. Hilekar Ametist (Laccaria amethystina)

Bu mor renkli güzellik ise Orta ve Güney Amerika’nın, Avrupa’nın ve Asya’nın yaprak döken ve iğne yapraklı ormanlarında bulunmakta.

Gençliğinde parlak mor renginde olsa da, yaşlı türleri giderek rengini kaybeder ve tanınması zorlaşır.Hilekar ismini burdan alan mantar tam anlamı ile yenilebilir değil, çünkü arsenik gibi zehirleritopraktan toplayıp içinde barındırabiliyor.

7. Sinek mantarı (Amanita muscaria)

Dünya’nın en ünlü mantarı olan Sinek mantarını hepimiz popüler kültürden biliyoruz. Çocuk kitaplarında, filmlerde, bahçe süslerinde, bilgisayar oyunlarında kullanılan bu mantarı, Alice Harikalar Diyarında’dan veya Super Mario Kardeşler’den tanıyamadıysanız, Şirinler’in evi olarak hatırlayabilirsiniz belki.

Bu kadar ününe rağmen bu mantar aslında oldukça zehirli ve “sihirli” mantarlardan biri. İbotenik asit, müsimol gibi zehirli bileşikler içeren bu mantar, Pantherina sendromu zehirlenmesine yol açar ve yarattığı delilik krizleri 4-6 saat kadar sürer. Bu mantardan etkilenenlerde; ruh halinin değişmesi, (keyifli veya kaygılı durum), nedensiz gülme, hayal görme, konuşma güçlüğü, kas spazmları, görme ve işitme bozukluğu, yorgunluk gibi belirtiler görülür.