Teflona sağlıklı alternatifler
Kim tavada yumurta yapıp da tabağa koyarken arkasında sadece yağın parlaklığını bırakmasını sevmez ki? Ülke genelinde aşçılar mutfak zevkinin büyülü anlarını yapışmaz tavalarda yanlışsız olarak mümkün kılıyorlar. Peki, neden teflon olmadan pişirmeyi öğrenmiyoruz?
Teflon nedir?
Teflon her ikisi de perfloro kimyasal (PFC) ailesinden gelen, politetrafloroetilen (PTFE) maddesi ile kaplanmış ve perfloro-oktanoik(PFOA) asit kullanılarak üretilmiştir. Çevre Koruma Teşkilatı çalışanları ve bilim adamları için yüksek oranda toksik ve olağanüstü kalıcılığı olduğuna dair gittikçe çoğalan kanıtlar sonucunda mevzuat önceliği oluşturdu (Bazıları çevre tarafından hiçbir zaman yok edilemiyorlar ve yaygın olarak vücuttaki kan ve doğadaki canlıları kirletiyorlar).
Üreticiler, satış yapabilmek amacı ile “normal şartlar altında” teflon tencerelerin hiçbir şekilde bu kimyasalları açığa bırakmadığını söyleseler de aşırı ısınma sonucu kimyasalların açığa çıktığını kabul ediyorlar. Üreticiler aynı zamanda Amerikan Gıda ve İlaç Bakanlığı ve Tüketici Raporlarının sonuçlarına göre teflon kaynaklı PFC’ye maruz kalma ihtimalinin makul oranlarda olacağı iddiasındalar. Oysa benim birkaç sorum var;
-Daha güvenli seçenekler varken niye makul oranlarda bir risk almamız gereksin?
-Üretim yapılan fabrikalara yakın oturanlar gerçekten makul oranlarda mı bu kimyasallara maruz kalıyorlar?
Daha güvenli seçenekler nelerdir?
Teflon sadece tencereler dışında bir çok farklı mutfak eşyalarında kullanılıyor. Daha güvenli teflon yerine kullanabilecek geniş çaplı bir çalışma:
-Cam. Tüm camlar kurşun kristal hariç ağır ve zehirsizdir.
-Porselen veya seramik. Bu emaye kaplamalar tamamen ağır ve kullanımı güvenlidir ancak kolaylıkla çatlarlar, bu yüzden karıştırırken veya çırparken dikkatli olmak gerekir. Eski emaye tencerelere dikkat etmek gerekir çünkü içeriklerinde kurşun olma ihtimali vardır.
-Paslanmaz çelik. Bu seçenek bütçeye uygun ve uzun süre dayanıklı ancak yüzeyi temizlerken aşındırıcılara dikkat etmek gerekir çünkü az da olsa krom ve nikelin açığa çıkmasına sebep olabilirsiniz. Nikele alerjisi olanların özellikle paslanmaz çelikten uzak durmaları tavsiye edilir.
-Dökme demir. Nesiller boyu dökme demir yemek pişirmenin dayanak noktası oldu. Dayanıklı, materyal olarak basit, verimli ısınma ve ısı tutma özelliği bile var. Paslanma özelliğinden dolayı yağ ile beslemek gerekir kullanmadan önce. Dökme demir tavalarınızı temizlemek için sadece bez veya naylon bulaşık fırçası kullanın ve kesinlikle deterjan kullanmayın. Yemek artıklarını üzerinden temizledikten sonra 1 dakika kadar ısıtıp üzerinde kalan suyu buharlaştırın. (Yeni alınmış dökme demir tavalar üzerinde yeterli birikim olmadığından az miktarda demir açığa çıkarma ihtimali vardır. Demir vücut için iyidir ancak bazı hastalıklarından dolayı demirden uzak durması gerekenler bu dökme demir tavaları kullanmaktan kaçınmalıdırlar).
-Silikon. Silikon atıl ve doğal bir malzeme olup son zamanlarda çok kullanışlı yapışmayan pişirme kapları yapılmaktadır. Parlak, renkli ve saklaması kolaydır. Ocaküstü tencere tavası yapılmadığı halde fırın malzemeleri ağırlıkta olup, birçok farklı mutfak malzemeleri bulunmaktadır.
Yağda yumurtamın tavaya yapışmasını nasıl engelleyebilirim?
Herhangi bir tavaya yumurtanızın yapışmasını istemiyorsanız öncelikle tavayı ısıtın, sonra ısınmış tavaya yağı ekleyin ve yağın ısınmasını bekleyin, sonra da yemeğinizi ekleyin ve yemeğiniz tavaya kesinlikle yapışmayacaktır. Biraz el alışkanlığı gerektiriyor olsa da zaman içinde mükemmele ulaşacağınızı söyleyebilirim.
Peki, siz nasıl tencere tava kullanıyorsunuz?
Not: PFC bulunan diğer kaynakları şöyle sıralayabiliriz: Giyim eşyaları, döşemelik kumaşlar, leke tutmayan halılar, yağlı hazır gıda ürünleri (mikrodalga patlamış mısır paketleri) ve hatta kişisel bakım ürünlerinden diş ipleri ve göz makyaj ürünleri (Teflondan yapılmış ürünler ve floro veya perfloro ile başlayan içerik öğeleri…
Kaynak: Healthy Child, Healthy World
