9 maddede İyi Tarım Uygulamaları

Temiz ve doğal beslenmeye çalışanların bilmesi gereken terimler ve takip etmesi gereken kanun ve uygulamalara her gün bir yenisi ekleniyor. GDO, zirai ilaçlar, sulama kaynakları, gıda sertifikaları, doğal-organik-ekolojik tarım, tohum çeşitleri, toprak ölçüm raporları derken liste uzayıp gidiyor. Son yıllarda gıda alışverişlerinde karşımıza çıkan bir başka terim de ‘iyi tarım uygulamaları’. Büyük zincir marketlerin gıda reyonlarında, mahalle manavında ve online gıda alışverişi sitelerinde daha sık karşılaşmaya başladığımız bu etiketin ne anlama geldiğine bakalım.

İyi Tarım Uygulamaları (ITU) sertifikası Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı aracılığıyla bağımsız denetim kuruluşları tarafından veriliyor. Bakanlığın açıklamasına göre bu yönetmeliğin amacı ‘çevre, insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyen bir tarımsal üretimin yapılması, doğal kaynakların korunması, tarımda izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik ile güvenilir ürün arzının sağlanması için gerçekleştirilecek iyi tarım uygulamalarının usul ve esaslarını düzenlemek.’

Peki İyi Tarım Uygulamaları etiketinden ne anlamalıyız? Yönetmeliğin esasları ve denetim alanı nedir? İyi Tarım Uygulamalarının denetlediği alanlar ile yaptırımları nelerdir?

78678

1. İyi Tarım Uygulamaları (ITU) ekolojik ya da organik tarımla karıştırılmamalıdır. Organik tarımda kimyasal ilaç kullanılmazken İyi Tarım Uygulamalarında zirai gübre ve ilaç kullanımı vardır. İTU’nın esas amacı çiftçinin kullandığı tohum, fide, toprak, su kaynakları, zirai ilaçşar ve üretilen gıdanın kalite raporları gibi her bir öğenin kayıt altına alınmasını sağlamaktır.

2. İTU değerlendirmesi sırasında göz önünde bulundurulan faktörler şunlardır: Üretim alanı su kaynakları ve çevresindeki olası kirlilik durumu, sürdürülebilir su kaynaklarının varlığı ve su kalitesi, bitki sağlığının yüksek tutulması ve ilaç kullanımının düzenlenmesi, üretim alanının sahip olduğu toprak tipi, komşu arazilerdeki üretim koşulları, ekim nöbeti (münavebe) planı.

3. Bu sertifikaya sahip çiftçiler tarlada kafalarına göre ilaçlama yapamazlar. Kullanılacak ilaçların miktarı ve çeşidi ve kullanılma nedeni denetleme yapan sertifikasyon kuruluşundaki uzmanlar tarafından belirlenir, belgelenir ve denetlenir.

BUNU DA OKU:  Yılbaşı Pazarı ile sanat ve el emeği öne çıkıyor

4. Aynı yaklaşım gübreleme için de geçerlidir. İTU, toprağın ve yetiştirilen ürünün besin maddesi ihtiyacının analizlerle belirlenerek uzmanlarca yapılacak öneriler doğrultusunda gübreleme yapılmasını zorunlu kılar.

5. İTU yalnızca üretilen ürünü değil ilaçlama ve gübreleme yapan işçilerin güvenliğini de sağlar ve çevreye verilen hasarı en aza indirmek için düzenli olarak toprak ve su kaynakları raporlarını denetler.

6. İTU yönetmeliği çerçevesinde düzenli olarak üretilen gıdanın kimyasal kalıntı testleri yapılır.Devlet tarafından belirlenen maksimum pestisit sınırını aşan ürünlere rastlanması durumunda ‘acil eylem planı’ belirlenerek kalıntının azaltılması sağlanır. Ama bu İTÜ yöntemiyle üretilen gıdalarda kimyasal kalıntı bulunmadığını göstermez.

7. İTU Türkiye’de aktif olarak 2010 yılında uygulanmaya başlamıştır ve uluslararası bir çevre ve gıda güvenliği denetleme sistemi olan GLOBALGAP esasları gözetilerek düzenlenmiştir. İTU sertifikasyonuna sahip olan çiftçiler bunun yanında GLOBALGAP koşullarını da karşılayıp yurt dışına ihracat konusunda rakiplerinin önüne geçme şansı yakalarlar.

8. Çevre ve insan sağlığını korumaya yönelik üretim yaptıkları gerekçesiyle İTU sertifikasyonuna sahipçiftçilere devlet tarafından düşük faizli kredi, hibe ve maddi destek imkanları sağlanır.

9. WWF Türkiye tarafından 2013 yılında Esenyurt köyünde yapılan ve elma kurtlarıyla mücadeleyi raporlayan bir çalışmada İTU’na geçen bir tarlada ilaç kullanımının %50 oranında azaldığı rapor edilmiştir.

Yeşilist bundan böyle okuyucularının desteğiyle ayakta kalacak.
Siz de Yeşilist’i beğeniyorsanız bize Patreon’dan destek olun.
Yeşilist Patreon Destek Ol


Deniz Aytekin

Boğaziçi Üniversitesi'nde felsefe okudu. Çevre, edebiyat ve felsefe alanlarında yazarlık, çevirmenlik ve editörlük yapıyor.

Bir cevap yazın

Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement Advertisement
Daha fazla Doğal Kaynaklar, Ekoloji, Gıda, Gıda Gündemi, Kent, Kurumsal Sürdürülebilirlik, Topluluklar, Yeme İçme
Bisikleti ile değişim için yola çıkmış Florian ile tanışınız mı?

“Flo”, şimdiye kadar 3210 km yolu katetmiş ve İstanbul’da kısa bir süre de olsa misafirimiz olacak.

Kapat