Bu 8 ülke net sıfır oldu bile!
Net sıfır, üretilen sera gazı (GHG) miktarı ile atmosferden uzaklaştırılan miktar arasındaki dengeyi ifade eder. Bunu sağlamak için emisyon azaltma ve emisyon giderme bir arada yapılmalıdır.
Ülkeler bir bir net sıfır taahhütlerini açıklarken net sıfıra ulaşan 8 ülkeyi sizin için derledik.
Butan
Butan net sıfır emisyona ulaşan ilk ülkedir. 800 bin kişilik nüfusu sahip ülkenin yüzde 72’i ormanlık alanlardan oluşuyor. Ormanlık alanlar yılda 9 milyon ton CO2 emiyor. Tarım, sürdürülebilir ormancılık ve turizm ise Butan’ın temel ekonomik faaliyetleri arasında. Ülkenin beşte ikisini kaplayan koruma altındaki milli parklar, yaban hayatının insanlar tarafından engellenmeden aralarında insanların hareket etmesine olanak tanıyan habitat koridorlarını içerir. Butan turistlerden günlük 200 dolarlık bir sürdürülebilir kalkınma ücreti talep ederek ekoturizmin önemini vurgular.
Surinam
Amazon ülkesi olan Surinam, topraklarının yüzde 93’ünü kaplayan gölgeliklerle dünyanın orman açısından en zengin ülkeleri arasında yer alıyor. Tarihsel yıllık ormansızlaşma oranları yüzde 0.1’in oldukça altında, dolayısıyla ülke Yüksek Orman Örtüsü, Düşük Ormansızlaşma Oranı (HFLD) ülkesi olarak sınıflandırılmıştır.
Panama
4,5 milyonluk nüfusuyla Panama topraklarının yaklaşık yüzde 65’i yağmur ormanlarıyla kaplıdır. Panama Hükümeti 2050 yılına kadar 50 bin hektarlık alanı yeniden ağaçlandırarak bölgenin karbon yutağı statüsünü güçlendirmeyi planlıyor.
Panama, Glasgow’da yapılan COP26 iklim zirvesinde ülkenin Surinam ve Butan ile birleşerek karbon negatif ülkelerden oluşan bir ittifak oluşturduğunu, ticaret ve karbon fiyatlandırma desteği çağrısında bulunduğunu ve net sıfıra ulaşmak için daha fazla çabayı teşvik ettiğini belirtti.
Guyana
Amazon yağmur ormanlarıyla çevrili Guyana, 14.48 milyar hektar alanı kaplayan eski ağaç örtüsü ile orman bakımından zengin bir ülkedir. Ormanları sayesinde net sıfıra ulaşan ülke 2030 yılına kadar emisyonları yüzde 70 oranında daha da azaltacak. Ancak ülke 2019 yılında petrol pompalamaya başlayarak dünyanın en yeni petrol üreticisi oldu. Ülkenin hem petrol üreticisi hem de net sıfır olma hali eleştiriler alıyor.
Gabon
Dünyanın en büyük “karbon yutaklarından” biri olan Kongo Havzası’nda yer alan Gabon, büyük miktarlarda karbondioksit emerken çok az karbondioksit salıyor. BM, Gabon’u çevre koruma modeli olarak tanımlıyor. Gabon’un yüzde 88’i ormanlarla kaplı ve bu alanların yaklaşık 200 milyon ton karbonu absorbe ettiği öngörülüyor.
*Gabon’da geçtiğimiz hafta gerçekleşen askeri darbe sonucunda ülkenin çevre koruma modeli olarak tanımlanmasında ne gibi gelişmeler yaşanacağı belirsiz.
Madagaskar
Hint Okyanusu ile çevrili Madagaskar’ın temel ekonomik çıktısı tarım ve balıkçılığa dayanır. Global Forest Watch’a göre, şu anda ülke net sıfır emisyon salımına sahip olmasına rağmen, 2000 yılından beri ülkenin dörtte biri ormansızlaştı. Energy Monitor verilerine göre ise mevcut ağaç kaybının aynı oranda devam etmesi halinde ülke 2030 yılına kadar net karbondioksit yayan bir ülke haline gelebilir.
Niue
Güney Pasifik Okyanusu’nda yer alan volkanik ada ülkesinin nüfusu 2 bin kişi ve ülkenin temel ekonomik kaynağı tarım ve turizm. Küresel sera gazı emisyonlarına yalnızca yüzde 0,0001 katkıda bulunduğunu belirtiyor.
Komorlor
Madagaskar’ın kuzeyinde, Hint Okyanusu’nda yer alan bir takımada ülkesi olan Komorlor’un ekonomisinin yaklaşık yarısını oluşturan tarım, balıkçılık ve hayvancılıktan kaynaklanan düşük emisyonları ve kara kütlelerinin neredeyse dörtte birinin sıkı çevre koruması yasaları ile koruma altında olması ülkenin net sıfır durumunu destekliyor. Ülke dört adasının kıyı kentlerinde yoğunlaşan 800 bin kişilik nüfusuyla dünyanın en fakir ülkelerinden biridir.
CO2, sera gazları arasında en tehlikeli ve en bol olanıdır. Bu nedenle karbon emisyonlarını azaltmak veya düşük karbonlu alternatifler aramak, iklim değişikliğiyle mücadelede kilit bir rol oynar. TÜİK 2020 verilerine göre, ülkemizde sera gazı salımları arasında karbondioksit salımları yüzde 79’luk en yüksek oranla ilk sırada yer aldı.
Kaynak:
