Çerez Savaşları başlıyor: Alışverişte gözler gözünüzde olacak
İnternet tarayıcımıza yerleşip gün içerisinde yaptığımız aramaları, gezdiğimiz sayfaları ve internet alışkanlıklarımızı kaydeden çerezlere (cookies) aşinayız. Peki bu çerezler bilgisayarımızdan çıkıp günlük hayatımıza karışırsa; alışveriş yaparken, mağaza gezerken nelere baktığımızı neleri satın almaya meyilli olduğumuzu kaydetmeye başlarsa ne olur? En basit haliyle: Manipülasyon.
BBC’nin yaptığı bir habere göre geliştirilmekte olan yeni bir reklam sistemi mağazalarda bulunan kameralar yardımı ile mağazayı gezen müşterilerin göz hareketlerini kaydedecek. Bu yolla siz raflar arasında gezerken yüzlerce ürün arasında dikkatinizi çekenler, inceledikleriniz, uzun uzun baktıklarınız ve ilginizi çekmeyenler tamamen kayıt altına alınacak.
Bu sistem, raflar arasına, mağaza duvarlarına yerleştirilen ekranlardan anında size geri dönüş yapacak. Örneğin yoğurt almak için markete gittiniz ve yoğurt reyonuna yürürken önünden geçtiğiniz raftaki bulaşık deterjanlarına şöyle bir bakış attınız. Eye-tracking yöntemiyle çalışan sistem göz hareketlerinizi saptayıp kaydedecek. Hemen önünüze çıkan başka bir ekranda bolca deterjan reklamı dönecek. Bu da sizin dikkatinizi dağıtıp muhtemelen ihtiyacınız olmayan ürünlere yönelmenize sebep olacak.
Bu sistemin bir başka tehlikesi ise subliminal (bilinçdışı) reklamların artmasına sebebiyet verme riski. Subliminal reklamlar, bilinçli olarak ayırt edemediğiniz kadar kısa süre maruz bırakıldığınız, ancak hafızanıza yer eden reklamlardır. Subliminal reklamlara maruz kaldığınızı fark etmezsiniz ancak reklam aklınızda yer eder ve bilinç altınızda sizi o ürünü beğenmeye, satın almaya yönlendirir.
Yetkililerin beş yıl içerisinde günlük hayatımızın bir parçası olacağını belirttikleri bu yeni teknoloji, her ürünün mükemmel bir şeymişçesine paketlenip raflara yerleştirildiği dev marketlerde zaten hali hazırda hayli yüksek olan gereksiz tüketim yapma riskini daha da artıracak.
İleri teknolojilerin her gün yaşamlarımıza biraz daha fazla dahil olduğu bu modern zamanlarda neyi doğru neyi yanlış yaptığımıza ekstra özen göstermek gerekli. Alışverişe listeyle çıkmak, ilk kez gördüğümüz ve hoşumuza giden bir ürünü hemen satın almaktansa eve gidip ona ihtiyacımız olup olmadığına karar verdikten sonra satın almak, geri dönüşümlü ve minimum miktarda ambalaj kullanan markaları tercih etmek her zamankinden daha önemli.
Reklamcılar işlerini çok iyi yapıyor, üzerimize oyunlar oynanıyor fakat onları haklı çıkarıp çıkarmamak bizim elimizde.
