Earthship: Şebekeden bağımsız sürdürülebilir evler
Evimiz günün stresinden kaçtığımız, iyileştiğimiz hatta bazen kendimizi bulduğumuz sığınaklarımız. Her ne kadar bizim için pozitif bir yeri olsa da, sürdürülebilirlik söz konusu olduğunda evlerimiz o kadar da çevreci olmayabilir.
Geleneksel evler, genellikle yenilikleri ve daha iyi seçenekleri değil, sığınma ve barınma lüksünü bize sağlamaya çalıştığından hâlâ fosil yakıtlara bağımlı bir şekilde varoluyor. Ama son yıllarda gezegene olan etkimizin büyüklüğünü yavaş yavaş farketmemizle geleneksel yapının dışına çıkan çözümler ve inovasyonlar evlerimizin yapısını değiştirmeye de el attı. Bu çözümlerden biri ise şebeken bağımsız ilerliyor.
ABD’nin New Mexico eyaletinde bulunan Taos kasabasında bulunan bir topluluk, evlerinde tamamen elektrik, su gibi şebekelerden bağımsız bir şekilde yaşıyor. Earthship (Yeryüzü Gemileri) ismi verilen sürdürülebilir mimari ve yenilenebilir enerjiyi kullanan bu evleri, daha önceden inşaat tecrübesi olmayan biri ile kolaylıkla inşaa edebiliyor.
Micheal Reynolds adlı mimar tarafından 1970’lerde geliştirilen bu konsept, evin bulunduğu çevreyi tanımasına ve bu çevrede bulunan kaynakları inşaa malzemesi olarak kullanmasını baz alıyor. Earthship için kullanılan her malzeme, tamamı ile doğal ve geri dönüşümlü.
Örnek vermek istersek; duvalar eski lastiklerin, aliminyum kutuların ve cam şişelerin çimento ile sabitleştirilmesi ile yapılmış. Reynolds, bu karışımın doğal bir yalıtım katmanı oluşturduğunu ve evin içinde doğal bir iklim kontrolü sağladığını belirtiyor. Evin elektriği ise güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklardan sağlanıyor.
Earthship konsepti aynı zamanda atığını da en aza indirgiyor. Bina, atık suyu sulamada ve tuvaletin su haznesinde yeniden kullanılacak şekilde filtreleyen doğal bir su arıtma sistemine sahip.
Reynolds 15 adet enfes manzaralı Earthship’i New Mexico’nun dağlık bölgelerinde inşaa ederek, bu binaların neredeyse her yerde varolacağını, şebekeden bağımsız bir şekilde yaşanabileceğini kanıtlamak istemiş.
Şu an bu rakam 75’e ulaşmış ve Earthship tasarımı küresel bir anlamda benimsenmiş durumda. Earthship evleri basit bir tasarıma sahip olsa da, 250 bin ve 1,5 milyon dolara ulaşan lüks seçecekler de mevcut.
New Mexico’nun yerel hükümeti evlerin kendi kendini taşımasında ve şebekeden bağımsız olmasından dolayı çok da mutlu değil. Ama Earthshipler doğduğu yerden çıkıp dünyanın her yerine dağılmaya, geleneksel evlerin tasarımını sorgulamaya devam ediyor.