Hatay’da alınan numunelerin yarısında asbest tespit edildi
Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, 21-22 Nisan 2023 tarihlerinde Hatay ve Samandağ ilçesinde aldıkları numunelerin yarısında asbest tespit ettiklerini açıkladı.
Bugün yayınlanan rapora göre, toplamda dört lokasyondan sekiz adet katı asbest numunesi alındı. Alınan sekiz numunenin dördünde asbest tespit edildi. Numune alınan bütün bölgelerde en az bir adet asbestli malzeme bulundu.
Çevre Mühendisleri Odası’nın bölgede atık yönetimi ile ilgili yaptığı tespitler şöyle:
İnşaat ve yıkıntı atıklarının ayrıştırılması için planlanan döküm alanların seçim kriterleri teknik olarak
uygun olmadığı görülmüştür, çalışma yaptığımız alanlarda özellikle seçilmemesi gereken bölgelerin
döküm sahasına dönüştüğü görülmüştür.
Konutların, çadırların ve kamu kurumların (okulların, spor merkezlerinin…) yaklaşık 100 metre yakınında
döküm sahaları tespit edilmiştir. Dere yatakları, orman arazileri, zeytinlikler, seralar, tarım arazileri ve su
kaynaklarına çok yakın bölgeler döküm sahası olarak tercih edilmiştir. Bu durum bir yeni bir afetin
göstergesidir.
Yaptığımız incelemelerde; İnşaat ve yıkıntı atıklarının taşınması, geçici depolama sahalarında
ayrıştırılması ve atıkların bertarafı süreçlerinde yapılan çalışmaların neredeyse tamamının mevzuatlara
uyulmadan yapıldığı tespit edilmiştir.
Özellikle atık yönetiminde çalışanlar ve bölgede yaşayan insanlar hiçbir şekilde kişisel koruyucu
donanımları (asbestle çalışmalara uygun maske, tulum ve eldiven) kullanmamakta, çok ciddi halk sağlığı
riskleri ile karşı karşıya kalmaktadırlar.
Afet ve Atık yönetmeliklerin deprem bölgesinde dikkate alınmadığı, 25/01/2013 tarihli ve 28539 sayılı
Resmî Gazete ’de yayımlanan Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğe
hiçbir şekilde uyulmadığı tespit edilmiştir.
Raporun sonuç ve değerlendirme bölümünde ise şu bilgiler yer alıyor:
-Bölgede yaşayan insanlar ve ekolojik yaşam alanlarının korunması için; dere yataklarına, orman
arazilerine, tarım arazilerine ve su kaynaklarına yakın bölgelerin döküm sahası olarak planlanmasından
vazgeçilmelidir. İnşaat ve yıkıntı atıklarının standartlara uygun lokasyonlarda ve sızdırmaz zeminlere
kavuşturulmuş depolama alanlarında depolanması sağlanmalıdır.
-İnşaat ve yıkıntı atıklarının depolanması için Atıkların Düzenli Depolanması Dair Yönetmelik’te tariflenen
II. sınıf düzenli depolama sahalarının en kısa sürede yapımına başlanmalıdır.
-Deprem bölgesinde yıkımla ilgili yapılan bütün çalışmalar asbest söküm uzmanları kontrolünde ve
eğitimli personel tarafından yürütülmelidir. Binaların Yıkılması Hakkında Yönetmeliğine ve Asbestle
Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmeliğine uyulması sağlanmalıdır.
-Enkaz kaldırma ve atık yönetimi süreçlerinde çalışanların asbest liflerinden korunması için FFP3 maske,
tulum (tyvek kategori 5/6) ve iş eldiveni kullanması sağlanmalı, denetimler yapılmalıdır.
-Asbest birinci sınıf kanserojen madde sınıfına giren bir malzemedir. Yapılan çalışmalar sonucunda
asbeste maruz kalan insanlarda asbestoz, mezotelyoma, akciğer kanseri (bronşiyal karsinom), mide bağırsak kanseri gibi hastalıklar uzun süreler sonrasında ortaya çıkıyor. Bölgede yaşayan halkın en az
şekilde asbest liflerinden etkilenmesi için herkese enkaz çalışması sonlanana kadar FFP3 tipi toz maskesi
verilmeli ve kullanımının sağlanması yapılmalıdır.
-İnşaat ve yıkıntı atıklarının taşınması, geçici depolama sahalarında ayrıştırılması ve atıkların bertarafı
işlemlerinde, bilimsel teknik değerlendirmeler ve mevzuatlar dikkate alınmalıdır.
-Afet yönetimi yeni afetlere neden olmamalı, öncelikle halk sağlığı ve ekolojik yaşam alanlarının
korunmasına özellikler dikkat edilmelidir.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
