İTÜ’de geri dönüşüm hareketi: BottleBee
Büyük bir heyecanla organize ettiğimiz Türkiye’nin kampüsler arası ilk çevre yarışması Students Go Green geçtiğimiz günlerde sona erdi ve kazananlarını da ilan edildi. Detaylarına buradan ulaşabileceğiniz projede yer alarak kampüslerinde değişim yaratan tüm ekipleri sizlerle tanıştırmak niyetindeyiz.
Bugün yarışmanın finale kalan ekiplerinden BottleBee ve kampüslerinde geri dönüşüm alanında yarattıkları sürdürülebilir değişime yer veriyoruz. Gelin, tüm süreci onlardan dinleyelim.
İstanbul Teknik Üniversitesi toplamda 5 kampüsü bulunan ve sadece Maslak/Ayazağa Kampüsü 247 hektarlık alana sahip bir üniversite. Bu 5 kampüse her gün on binlerce öğrenci, akademisyen ve personelin uğradığını ve her uğrayan kişinin günde bir plastik şişe kullandığını varsayarsanız, tüketilen plastik sayısını hayal edebiliyor musunuz?
Kampüsümüzde kısa bir süre önce başlayan ‘yeşil kampüs’ çalışmalarıyla beraber okulumuzun bazı bölgelerine cam, plastik ve metal için geri dönüşüm kutuları koyuldu. BottleBee olarak okul çapında yaptığımız geri dönüşüm konulu anketimizde, öğrencilerin bu kutulardan haberdar dahi olmadığı, geri dönüşüm kutularını bulamadıkları veya çok uzakta buldukları için plastik şişelerini çöpe atmak zorunda kaldıklarını öğrendik.
Tükettikleri plastik şişe miktarını sorduğumuzda günde en az 1 en fazla 4-5 şişe cevabını aldık. Kampüsümüzde yapmak istediğimiz proje, aldığımız cevaplar için biçilmiş kaftandı. Geri dönüşümü eğlenceli hale getirerek kampüsümüzdeki geri dönüşüm alışkanlıklarını değiştirmek için kollarımızı sıvadık ve başladık çalışmaya!
İlhamımızı Eğlence Teorisi(Fun Theory)’nden alarak, boyutlarını ve fiziksel hesaplamaları göz önünde bulundurarak, malzeme araştırması yaparak bir geri dönüşüm kutusu tasarladık. Geri dönüşüm kutumuzun bir basketbol potası bulunuyor ve siz basket attıkça elektronik donanımı sayesinde alkış sesleri ve sevilen film ve dizilerden sevilen replikleri söylüyor. Yine elektronik donanımı sayesinde topladığımız plastik şişe sayısını bloğumuzda aktif olarak görebiliyoruz.
Fakat geri dönüşüm kutumuzun özellikleri burada bitmiyor. Asıl amacımız geri dönüşüm alışkanlıklarımızı değiştirmek ve kaynaklarımızı tekrar tekrar kullanarak bilinçli tüketmeye yönelmek ise bunun için yepyeni bir kutu yapmak ne derece doğru? İşte kendimize bu soruyu sormamız bizim projemizi bir adım daha ilerletecek fikri bulmamızı sağladı. Kutumuzun parçalarının çoğunluğunu geri dönüştürülmüş veya dönüştürülebilir malzemeden sağlamayı başardık.
Peki topladığımız plastikler? Projemizin sürdürülebilirliği açısından onları da değerlendirebileceğimiz harika bir yöntem bulduk. Pagder’le yaptığımız işbirliği sonucu topladığımız plastikler Pagder’in ‘Yuvaya Dönüşen Plastikler’ projesiyle sokak köpeklerine yuva olmak için geri dönüştürülüyor.
Projemizi kampüsümüzdeki öğrenciler, akademisyenler ve teknoloji ofisleriyle paylaştığımızda beklediğimizden daha büyük bir ilgi ile karşılaştık. Sosyal medyada 1000’e yakın takipçimiz, gelişmeleri adım adım takip edip bize destek mesajları gönderdiler. Sosyal medyada aynı zamanda#plasticbottlechallenge etiketiyle bir etkinlik başlattık ve insanları plastik şişelerini bir geri dönüşüm kutusuna atmaya ve mümkünse video çekmeye davet ettik; aksi takdirde, Buğday Derneği veya TEMA Vakfı’na 5 TL bağışta bulunmalarını istedik. İtalya, Fransa, Amerika’daki çeşitli üniversitelerden ve Türkiye’deki İstanbul Üniversitesi, Koç Üniversitesi gibi üniversitelerden gelen 50’den fazla video elimize ulaştı.
Projemizde yapmak istediğimiz her şeyi ayrıntılarıyla belirledikten sonra yaptığımız malzemeleri tedarik edebileceğimiz sponsorlar aradık, birçok engelle karşılaştık bu dönemde. Anlaştığımız sürede tedarik edemediğimiz malzemelerden dolayı projemizde gecikme yaşandı ama neyse ki yedek planlarımızla ortaya istediğimizden de iyi bir kutu çıkarabildik. EleCreate firmasına elektrik donanımımız, 3Dörtgen firmasına potamız ve AkayStand firmasına kutumuzun gövdesi için sponsorumuz olmayı kabul ettikleri için tekrar teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Kutumuz şu anda, okulumuz İTÜ Maslak Kampüsü’nde MED isimli öğrenci merkezinde hazır bulunuyor ve şuan herkese plastik şişelerini eğlenceli geri dönüşüm kutumuza atmaları için meydan okuyoruz!Projemizin büyük bir başarı potansiyeli olduğunu düşünüyoruz ve sadece bir kutuyla sınırlı kalmayıp diğer üniversiteler ve hatta liselere de bu eğlenceli geri dönüşüm kutusunu yaymak gibi bir hayalimiz var. Geri dönüşüm eğitimi ve bilincinin daha küçük yaşta verildiği toplumlarda bu sistemin ne kadar başarılı bir düzene oturduğunu Japonya, İsviçre gibi ülkelerde görebiliriz. Bizim de öncelikli amacımız bu bilinci benimsemek ve ülkemizde benimsenmesine katkıda bulunmak.
BottleBee takımında kimler var?
Billur Bektaş
1994 doğumlu, 2013 yılında başladığı İstanbul Teknik Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümüne devam etmekte. Ekoloji bilimini geliştirme yolunda ilerleyen ve sosyoekonomik düzenin sürdürülebilir yaşam lehine yeniden yapılandırılmasında rol oynayan bir bilim kadını ve akademisyen olmak istiyor.
Nazlı Firuze Önder
1991 doğumlu, Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği’ni 2012 yılında bitirdi. İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği / Otomotiv bölümünde 3.sınıf yüksek lisans öğrencisi ve araştırma görevlisi olarak çalışıyor. Sosyal sorumluluk ve çevre dostu mühendislik projelerinde yer almaya devam etmek istiyor.
Samet Yavuz
1991 doğumlu, İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi ve Deniz Teknolojisi bölümünde 4.sınıfta. Gelecekteki amacı gerek çevresel gerekse sosyal anlamda farkındalık projeleri üreten, mühendislikte olduğu kadar tasarımda da ilerleyerek bu iki disiplini çevresel sınırları içerisinde birleştiren bir birey olmak.
