Sürdürülebilir gıdada Fransa birinci sırada, Türkiye ise OECD ülkeleri arasında sondan üçüncü
Süpermarketlerin gıda atığı üretmesini yasaklayan ve restoranlara istenildiğinde artan yiyecekleri paket yapma zorunluluğu getiren Fransa, gıda sürdürülebilirliği konusunda yapılan çalışmada 34 ülke arasında birinci sıraya yükseldi.
Barilla Gıda ve Beslenme Vakfı (BCFN) ve The Economist Intelligence Unit işbirliği ile gıda sisteminin sürdürülebilirliğini beslenme, tarım ve gıda israfı olmak üzere üç temel konu temelinde değerlendirildiği Gıda Sürdürülebilirlik Endeksi 2017 geçtiğimiz günlerde yayınlandı.
Endekse göre, Japonya, Almanya ve İspanya ve İsveç genel puanlamada Fransa ile birlikte ilk 5 sırada bulunuyor. Birleşik Arap Emirliği ise kişi başına en yüksek gelire sahip olmasına rağmen son sırada bulunmakta. Türkiye ise 34 ülke arasında 16. sırada.
Birleşmiş Milletlerin açıkladığı rakamlara göre üretilen gıdanın 3’te 1’i yani 1,3 milyar ton gıda çöpe gidiyor. Gıda atıkları aynı zamanda genellikle açık çöplüklerde tutulduğu için yüksek miktarlarda metan gazı üretmekte. Bu miktar Çin ve ABD haricinde bütün ülkelerin sera gazı salımından fazla, gıda israfı iklim değişikliğini ve küresel ısınmayı da hızlandırmakta.
Bu israfın yanında açlık ile boğuşan insanların sayısı bu yıl uzun süredir ilk defa artmış ve 850 milyon kişiye yükselmiş. Avrupa Birliği Sağlık ve Gıda Güvenliği delegesi Vytenis Andriukaitis, açlıkla boğuşan insanlar varken, üretilen gıdayı çöpe atmanın etik ve ahlak dışı olduğunu savunuyor ve sorumluluğun herkese, tüm ülkelere ve bireylere ait olduğunu belirtiyor.
Fransa gıda atığı ile ilgili detaylı bir yasal değişikliği hayata geçiren ilk ülke olmuştu, ve şu anda üretilen gıdanın sadece %1,8’ini kaybetmekte. 2025 yılına kadar Fransa bu sayıyı da yarıya indirmeyi planlıyor. Fransa’nın tarıma yaptığı yardımlar ve beslenme hakkında üretilen devlet politikaları Sürdürülebilir Gıda Endeksi’nde birinci sıraya çıkmasını sağlamış.
Listede yüksek gelirli ülkeler genellikle ilk sıralarda yer alırken, ABD 21. sırada bulunmakta. Tarımda toprak ve su yönetimi oldukça kötü olan ve beslenme de et, şeker ve doymuş yağ oranı fazla olan ülke diğer ülkelerle karşılaştırıldığı zaman çok büyük eksikliklere sahip.
Son sırada bulunan Birleşik Arap Emirlikleri’nde ise her yıl bir kişi neredeyse 1 ton gıdayı çöpe atmakta. Bununla beraber artan obezite ve su kaynaklarını tüketen bir tarım politikası izleyen ülke çok açık ara ile sonuncu sırada.
Türkiye ise gıda israfı konusunda diğer ülkeler ile karşılaştırınca ortalamaya oldukça yakın. Bununla beraber evlerde gıda atığı oranı azalsa da, Türkiye dağıtım ağında olan kayıplar ve politika üretimi konusunda oldukça düşük puanlara sahip.
Türkiye sürdürülebilirlik konusunda geçtiğimiz seneye göre bir iyileşme gösterse de, tarıma verilen destek, tarım ürünlerinin sanayileşmesi ve toprak kullanımı konusunda hala oldukça geride. Beslenme konusunda ise fazla gıda tüketimi ve kişi başına düşen fast-food restoranlarının hızlı artışı aslında oldukça sağlıklı olan yerel ve doğal besin kaynaklarının kazandığı puanları aşağı çekmiş.
