Tekstil Profesyonelleri ve Genç Nesil için Yaratıcı Alan: Türkiye Tekstil Araştırmaları Organizasyonu

Türkiye Tekstil Araştırmaları Organizasyonu kurucusu Bilgesu Altunkan ile organizasyon hakkında keyifli bir sohbet gerçekleştirdik. Tekstil alanında çeşitli araştırma çalışmaları ile pozitif etki yaratmak konusunda işler yürütmeyi amaçlayan genç oluşumun neler yaptığını ve planlarını konuştuk. Daha yakından tanımak ve gelişmelerini takip etmek için instagram hesaplarını ve web sitelerini inceleyebilirsiniz

Türkiye Tekstil Araştırmaları Organizasyonu ve sizi tanıyabilir miyiz ?

Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat Yönetimi bölümünden Eylül ayında mezun oldum. 2016 yılından beri çeşitli moda dergilerinde, kısa film ve kliplerde çalışıyordum. Ardından 2018 yılında ev arkadaşım Rana’yla kendi giysi takas platformumuzu kurduk ve moda ile görüşlerim evrildi. 2018 senesinden beri sürdürülebilir modayla ilgili çeşitli proje ve kurumlarda çalıştım. En son yaz aylarında Hollanda’da bir döngüsel moda ajansında stajımı yaptım. Şimdilerde Oxford Üniversitesi İklim Topluluğu eğitimlerine hazırlanıyorum ve McKinsey Forward programını tamamlıyorum.

Türkiye Tekstil Araştırmaları Organizasyonu  birçok fikrin birleşmesiyle ortaya çıktı. Yüksek lisans tezimi yazarken çok fazla kaynak okuyordum. Görebildiğim ihtiyaçları, eksikleri, fazlalıkları, aktif toplulukları, araştırmaları, ilhamlarımı not alıyordum. Katılabildiğim etkinliklere katılıyordum. Türkiye’de alanında profesyonel ve üretken çok güzel işler yapan insanlar var. Fakat bazen sesimizin duyulması için birilerine ve bir şeyler eya araştırma yapmak için bir alana ihtiyaç duyabiliyoruz. Girişimcilik, komünite geliştirme, sürdürülebilirlik, farkındalık ile ilgili ok güzel ağlar ve hublar var. Yurt dışında ve Türkiye’de çeşitli organizasyon yapılarını araştırdım. Moda odaklı böyle bir alan yaratılabilir mi?  Hem kreatif, hem araştırma ve network odaklı bir yer nasıl oluşturabilirim? Sınırların dışına çıkınca anlaşılır mıyım, bu işin toplumsal faydası nedir? Birilerine dokunur mu,? Gerçekten farkındalık yaratan bir iş yapılır mı? Bir değer yaratır mı? Kurumlar ve bireyler bu fikir paylaşma ve öğrenme alanına dahil olmak ister mi? gibi sorular ve daha fazlasından Türkiye Tekstil Araştırmaları Organizasyonu ortaya çıktı. Henüz emekleme aşamasında o yüzden kafamda oluşturduğum bir sınır veya bir tanım varsa da çok evrilebileceğini düşünerek bu tanımlamalardan kaçınıyorum. Kısaca sektör profesyonellerini ve genç nesli farkındalıkla bir araya getirmeyi hedefleyen yaratıcı alandır.

Organizasyonun öncelikli amaçları neler?

Organizasyonun öncelikli amacı sürdürülebilirlik (sürdürülebilir moda), giysi atıkları, tekstil tarihi ve geleceği ile ilgili konularda araştırmalar yapmak ve projeler üretmek.

Gaya; Giysi atıklarına yönelik araştırmalar projenizi tanıtabilir misiniz?

GAYA (giysi atıklarına yönelik araştırmalar) aslında çok uzun zamandır hiç ulaşamadığım bazı verileri merak etmekle ortaya çıktı. 2020 senesinden beri aklımda olan ve hem TOG Vakfı’nda hem de “Geç Olmadan” programında bahsetmeme rağmen eksik veri sebebiyle dönüp dolaşıp içinden çıkamadığım bir projeydi. TTAO altında araştırmasına başladık. Aslında proje her zaman aldığım bir sorunun bilmediğim cevabıyla ortaya çıktı. “Giysi atıkları nereye gidiyor?” sorusu ile  (kullanım sonrası olan kitlesel atıklar) Belediye atık verilerinde, TÜİK verilerinde, özel kurum verilerinde parça parça bazı veriler var fakat maalesef belirli bir sistem veya sayı bulunmuyor. “Yönelik” araştırmalar olmasının sebebi ise çözüm önerisinin net olmaması yani biz geri dönüşümü veya ileri dönüşümü kesin çözüm olarak görmüyoruz ve özellikle giyim alanında bu çözümlerin zor olduğunun da kesin çözüm olmadığının da farkındayız. Amerika’da, Avrupa’da, Hindistan’da, Afrika’da kıyafet atıkları nerelere gidiyor, nerede toplanıyor en azından bunu görebiliyoruz. Türkiye’de ise net bir veri yerine özel kurum verilerine zor ulaşabiliyoruz. Amacımız bu sayılara ulaşmak. Bazı kurumlarla görüştük ve görüşüyoruz. Bu yolculuğu görebilecek miyiz, toplama kutularının verilerine, sektör verilerine, giysi atık verilerine ulaşabilecek miyiz bakıyoruz.

Araştırmalarınıza kaynaklık eden önerebileceğiniz yayınlar ve kitaplar neler?

Araştırma yaparken çok disiplinler arası araştırma yapmaya çalışıyorum. Sürdürülebilir modayı aslında kapsayıcı buluyorum diyebilirim, ekonomi hakkında, teknoloji hakkında, insan hakları hakkında, felsefe hakkında, tarım hakkında, ekosistemin işleyişi hakkında, sanat hakkında hatta mantarlar hakkında, matematik hakkında, mimarlık ve filoloji hakkında bile okumam gerektiğini düşünüyorum. Hem kitap, hem makale yabancı ve Türkçe birçok kaynak okuyorum diyebilirim. O yüzden tek bir kaynak aklıma gelmedi. Türkçe ve kitap olarak kaynak arayanlara Yeni İnsan Yayınevi’nin tüm kitaplarını özellikle Şölen Kipöz’ün sürdürülebilir moda ile ilgili kitaplarını Otto Von Bush’un kitabını, Sinek Sekiz Yayınevi’nin bütün kitaplarını önerebilirim sanırım. Bu aralar “Agroekoloji” Başka Bir Tarım mümkün adlı Metis yayınlarının çıkarmış olduğu kitabı okuyorum ilgilisine onu önerebilirim. Genelde yabancı kaynak daha çok buluyorum, güncel gazete ve dijital dergileri takip ediyorum, kurum raporlarını inceliyorum. Biomimicry Enstitüsü’nün The Nature of Fashion raporunu önereyim. Met Müzesinin online moda ve sanat kitaplarına da göz atabilirsiniz.

Duyurmak istediğiniz haberler ve gelişmeler var mı?

Yakında herkesin katılabileceği dijital fanzin projemizin açık çağrısını yapacağız. Biraz düşündürten biraz, biraz bağlar kurabilmek için zihnimizi zorlayacağımız ama aynı zamanda eğlendiren; herkesin eskiz, yazı veya kolaj gönderebileceği bir fanzin olacak. Umarız güzel bir katılım olur. Davetiniz için çok teşekkürler. Kocaman sarılıyorum.