Türkiye’de iklim değişikliği algısı anketi yayınlandı: Ülkenin dörtte üçü iklim konusunda endişeli

İklim Haber ve Konda Araştırma Şirketi işbirliği ile gerçekleştirilen, “Türkiye’de İklim Değişikliği Algısı ve Enerji Tercihleri Araştırması”, kamuoyunun iklim değişikliği konusunda ne düşündüğünü ve enerji tercihlerinin neler olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye çapında, 2595 kişiyle yüz yüze yapılan anket çalışmasına göre, iklim değişikliğinin yaşandığı konusunda büyük oranda konsensüs (%86) var ve toplumun 4’te 3’ü iklim değişikliği konusunda endişeli olduğunu ifade ediyor. Türkiye’nin enerji konusunda tercihi ise güneş (%70.5) ve rüzgar (%52.8) enerjisi.

Araştırma çerçevesinde katılımcılara, 2017 yılında European Social Study tarafından 18 ülkede sorulan “İklim değişikliği konusunda endişeli misiniz? Ne kadar endişelisiniz?” sorusu Türkçeleştirilerek yöneltildi. Görüşülen kişilerin %25’i “çok endişeliyim”, %50’si ise “endişeliyim” cevabını veriyor. Bu sorudan elde edilen veriler diğer Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında, Türkiye’nin bu soruya oldukça yüksek oranda “endişeliyim” dediği ortaya çıkıyor.

10 kişiden sekizi var diyor

Araştırma kapsamında katılımcılara yöneltilen ilk soru ise “Küresel ısınmanın yaşandığını düşünüyor musunuz?” oldu. Katılımcıların %86,8’i bu soruya evet cevabı verirken, %10’u hayır cevabını veriyor. %3,2’lik kesim ise soruya cevap vermemeyi tercih ediyor. Burada iklim değişikliği konusunda Türkiye’de önemli bir konsensüs olduğuna dikkat geçmek gerekiyor: Birçok konuda ayrışma ve bölünme yaşanan bir toplumda, siyasi tercihler, ekonomik durum ve sosyal konum fark etmeksizin, “her 10 kişiden en az sekizi iklim değişikliği yaşanıyor” diyor.

Türkiye’de afetler ve düzensiz hava olayları arttı 

Bilimsel araştırmalar; iklim değişikliğinin aşırı hava olaylarını ve meteorolojik afetleri artırmaya başladığını ortaya koyuyor, son yıllarda Türkiye’de sel ve benzeri afet olaylarında hem etki hem sıklık anlamında artış olduğunu gösteriyor. Araştırma çerçevesinde bu konunun da nasıl algılandığı soruldu. “Türkiye’de sel, fırtına, aşırı sıcaklık, kuraklık gibi düzensiz hava olaylarının arttığı mı yoksa azaldığı mı?” sorusuna, katılımcıların %76,3’ü bu soruya “arttı” diye cevap verirken, sadece %6,5’lik bir kesim “azaldı” diye cevap veriyor.

Türkiye’nin tercihi güneş ve rüzgâr 

İklim değişikliğine neden olan fosil yakıtların en çok kullanıldığı sektörlerin başında elektrik üretimi geliyor. Enerji santralları, Türkiye’de de son yıllarda gündeme en çok gelen konuların başında geliyor. Çalışma çerçevesinde, kamuoyunun bu konuda da ne düşündüğünü öğrenmek amacıyla sorular yöneltildi. Sorulara verilen cevaplar, Türkiye’nin tercihinin açık ara güneş ve rüzgâr olduğunu gözler önüne seriyor.

“Farz edelim ki yaşadığınız yerin yanında bir enerji santralı yapılacak, hangi iki santralı öncelikli olarak tercih edersiniz?” sorusuna verilen cevaplarda güneş enerjisi %70,5 ile ilk sırada yer alırken, rüzgâr enerjisi ise %52,8 ile ikinci sırada yer alıyor. Aynı soruyu en çok karşı çıkacakları enerji santralları hangileri olarak değiştirip sorduğumuzda ise nükleer %68,2 ile ilk sıraya yerleşirken, kömür %53,1 ile ikinci sırada bulunuyor. Kamuoyunun sadece %1,6’sı güneşe ve yüzde %2,1’i güneşe karşı çıkıyor.

Hükümetler harekete geçmiyor 

Anket çerçevesinde European Social Study kapsamında yöneltilen başka bir sorudan daha yararlanıldı ve katılımcılara “Sizce iklim değişikliğini azaltmak için yeterli sayıda ülke hükümetinin harekete geçme ihtimali ne kadar var?” sorusuna yanıt vermeleri istendi. Sonuçlar, Türkiye’de yaşayanların iklim değişikliğine karşı verilen küresel mücadelede hükümetlerin yeterli çabayı göstermediği ve göstermeyeceklerini düşündüğünü ortaya çıkarıyor. Toplumun dörtte biri iklim konusunda gerekli önlemlerin alınacağına hiç ihtimal vermiyor. Neredeyse her iki kişiden biri, bu konuda ülkelerin harekete geçeceğine, gereğini yapacağına inanmıyor.

Bu sorudan yola çıkarak benzer bir soru Türkiye hükümeti özelinde soruldu. Sonuçlar politik parti tercihlerine, hayat tarzı ve ekonomik durumlarından bağımsız olarak, iklim değişikliği konusunda Türkiye’nin de yeterli çabayı göstermeyeceğine inanıldığını ortaya koyuyor.  Toplumun dörtte biri ülkemizde de, iklim konusunda gerekli önlemlerin alınacağına hiç ihtimal vermiyor. Neredeyse her iki kişiden biri, bu konuda Türkiye’nin harekete geçeceğine, gereğini yapacağına ya hiç ihtimal vermiyor ya da çok düşük bir ihtimal olduğunu ifade ediyor.

Bu verilerin parti seçmenlerine göre dağılıma baktığımızda ise iklim değişikliği ve yenilenebilir enerji konularında ortalamada CHP, HDP ve İyi Parti seçmenlerinin daha duyarlı olduklarını; AKP ve MHP seçmenleri ile kararsızların ve oy kullanmayacak seçmenlerin  duyarlılığının, endişesinin ve geleceğe dönük ümidinin daha az olduğunu görüyoruz. İlgili tabloları aşağıdan inceleyebilirsiniz.

Raporun tamamını buradan indirebilirsiniz.