2015’in gökyüzü rehberi
Gökyüzüne bakmak her zaman ilham verici ve büyüleyici olmuştur. Ama bazı tarihlerde doğru zamanda doğru yerde olursanız daha da başka.
Meraklılarına rehberlik edebilmek için senenin kaçırılmayacak gökyüzü olaylarını listeledik. Bazıları için kafanızı yukarıya kaldırmanız yeterli bazıları ise şans…
Tam Güneş Tutulması: 20 Mart
Ayın karanlık gölgesi Kuzey Atlantik ve Kuzey Buz Denizi’ndeki Grönland’dan başlayarak İzlanda ve Birleşik Krallık’a doğru kıvrımlı bir yol izleyecek.
Bu gölge Faroe Adaları’ndan geçerek Norveç Adaları’na yolunu çevirecek. Ardından Dünya’nın en yakın olan noktasına Kuzey Kutbu’na geri dönüş yapacak. Güneş tutulmasının en belirgin yüzünü görecek nokta Norveç Denizi’nde bulunan Faore Adaları. Bu bölge yaklaşık iki buçuk dakika tutulmaya şahitlik edecek.
Tam Ay Tutulması: 4 Nisan
Bu ay tutulması diğerlerine göre farklı, çünkü Ay’ın neredeyse tüm yüzü Dünya’nın gölgesi altında kalacak. Senenin ilk tutulma olayına yaklaşık 9 dakika seyirci kalabileceğiz. Bu süre 13 Ekim 1856’da yaşanan Ay Tutulması’ndan beri beklenilen en kısa süre.
Bu tutulmayı görebilmek istiyorsanız eğer Pasifik Okyanusu’na yakın bir yerlerde olmanız gerekiyor. Pasifik Okyanusu kıyılarındaysanız, Ay’ın kaybolmasından önce belki küçük bir gölge görebilirsiniz. Doğu’da ise tutulma Ay’ın sol üst yüzeyinde kendini belli edecek.
Ay’ın kırmızımsı rengi Asya, Avustralya, Kuzey ve Güney Amerika, Antarktika, Hint Okyanusu ve Pasifik Okyanusu’ndan gözlemlenebilecek.
Büyüleyici Venüs Görüntüsü: Bahar ve Yaz Ayları
Bazı gökbilim kitapları Venüs’ü gece vakti görmenin imkansız olduğunu söyler. Fakat Mayıs ayının üçüncü haftasından itibaren Venüs karanlıkta bile görünür olacak.
Bu tarihlerden itibaren Venüs’ün 6 Haziran’da Güneş’e olan konum uzaklığı en büyük açıya ulaşacak. Dolayısıyla Venüs, yaz başlarında parıl parıl parıldayacak ve 10 Haziran’da ise en ihtişamlı görüntüsüne bürünecek.
Perseids Meteor Yağmuru: 12 Ağustos
Perseids Meteor Yağmuru görülebilecek en iyi gökyüzü olaylarından biri olarak bilinir. Şanslı gözlemciler yağmur sırasında saatte 90’a yakın meteor görme şansı yakalabilecekler ancak geçtiğimiz yaz Ay’ın parklaklığı meteor yağmuru ihtişamını gölgede bırakmıştı. Bu senenin tarihlerine bakıldığında ise, olay Yeni Ay’dan birkaç gün öncesine denk geldiği için, gözlemcilere elverişli koşullar hazırlayacağa benziyor.
Başka bir Tam Ay Tutulması: 28 Eylül
Kuzey Amerika’da yaşayanların başından sonuna kadar şahitlik edebilecekleri bu olay, Batı ve Orta Avrupa’da Ay batımından önce 28 Eylül sabahında gözlemlenecek. Ortalama 72 dakika süren tutulma, Türkiye’de 6.30’da gerçekleşen Ay batımına kadar izlenebilecek.
Parlak çift gezegen: 26 Ekim
2015 yılının bir diğer nadir gök olayı ise Venüs ve Jüpiter’in birbirlerine kavuşması. 26 Ekim’de iki parlak gezegenden Venüs, Jüpiter’in güney batısına yarım derece yakın geçerek 10 kat daha fazla parıldayacak.
Taurids Meteor Yağmuru: Ekim – Kasım
Bu yağmurlar alev topu (fire ball) olarak da adlandırılır. Bu olay en belirgin 5 – 12 Kasım tarihlerinde gerçekleşecek ve Dünya’nın herhangi bir yerinden gözlemlenebilecek. Şahit olmak için gece yarısı karanlık gökyüzünü bekleyebilirsiniz.
Meteor uzmanı olan David Asher’ın yaptığı çalışmaya göre, Dünya’dan belirli aralıklarda gözlemlenen bu meteor parçacıkları bazı yıllar alev topu yaratabilir, 2015’te bu yıllardan bir tanesi olacak.
Geminids Meteor Yağmuru: 13 – 14 Aralık
Meteor yağmurları arasında kaçırılmayacak bir gösteri olan Geminids Meteor Yağmuru, Dünya’nın her yerinden gözlemlenebilir. Bu yüzden meteor uzmanlarının listesinde en başta bulunur. Bu tarihlerde Ay’ın ilk evresini tamamlıyor oluşu ve karanlığın giderek uzaması bu şölen için elverişli koşullar hazırlıyor. Saatte yaklaşık 120 meteor gözlemleyebileceğimiz bu olay, 2015’in gökyüzü olaylarını kaçırmamak adına son şansınız olabilir.
