Biliminsanları uyarıyor: İklim değişikliği volkanik patlamalara da sebep olabilir

Deniz seviyelerine ve hava durumlarına etkisi dışında, ısınan iklim aynı zamanda dünyanın çevresinde volkanik patlamalara da yol açıyor olabilir. Biliminsanlarına göre duman ve kül yayarak iklimi değiştirme gücüne sahip volkanik patlamaların aslında sebebi değişen iklim olabilir.

Fransa’da bulunan Clermont Auvergnever Üniversite’sinde yapılan araştırmalar, buzulların dağlara yapısal denge sağladığını, bu durumun da volkanik patlamalarının olmasını engellediği konusunda sonuçlara sahip.

İklim giderek sıcaklaştıkça ve dağların sınırında bulunan buzullar eridikçe, bayırlara sağlanan destek kayboluyor ve bu toprak kaymalarına ve çökmelere sebebiyet veriyor. Ama eğer bu dağ bir volkan ise toprak kaymalarından daha büyük bir problem kapıda bekliyor.

Sıkıştırılmış bir sistem olan volkanların buzulların erimesi ve yer kaymaları ile beraber dengesi bozulduğunda, volkanik patlamaların oluşacağı görülmüş.

Araştırmayı yöneten Gioachino Roberti özellikle Kanada’da yaptığı araştırmaları öne çıkarıyor. Volkanik hareketlilik konusunda ünlü olmasa da Kanada yüzlerce potansiyel aktif volkana sahip. Araştırmacılar ise Vancouver’ın kuzeyinde bulunan Meager Dağı’na odaklanmış.

Meager Dağı’nın en son 2 bin yıl önce bir volkanik hareketlilik yaşamış ama 2010 yazında yaşana bir toprak kayması uzmanların dikkatini buraya çekmiş. Dağın güney kısmında bulunan buzulların tabanının çekilmesi ve erimesi yüzünden, dağın bu yüzünde oldukça yüksek hıza sahip felaket niteliğinde bir toprak kayması yaşanmış.

Bu olayın arkasından ise 2016 yılında buzulların içerisinde oluşan buzdan mağaralara, dağdan gelen sıcak volkanik gazlar dolmaya başlamış. Bu durumu araştıran ve veriler elde eden araştırmacılar buzulların erimesi ile gazların ve magmanın hareketleri arasındaki bağı deşifre etmişler.

Veriler, magma odalarının dengesinin buzulların erimesi ile oluşan yer kaymalarından direkt etkilendiğini gösteriyor. Bu da volkanik patlama oluşumlarında iklim değişikliğinin rolünü ortaya çıkarmış.

Araştırmayı inceleyen diğer uzmanlar sadece artan sıcaklıkların değil, iklim değişikliği ile şiddeti artan yağmurlar da toprak kaymalarına yol açma riski yarattığından iklim değişikliğinin yarattığı riskin daha da büyük olabileceğini belirtiyor.

Biliminsanlarının yaptığı araştırmalar iklim değişikliği nedeni ile doğal felaketlerin boyutunun ve yaşanma sıklığının artacağını bize göstermekte. Bu yeni araştırma da sadece hava durumunun değil, jeolojik etkenlerin bile iklim değişikliğinden etkilendiğini gösteriyor.