Bir zamanlar el değmemiş Arktika bölgesi şimdi atık plastik ile dolu
Daha önceden el değmemiş ve bozulmamış olarak tabir edilen Kuzey kutup dairesinin üstünde kalan Norveç Arktikası, şimdi atık çöplerin biriktiği bölgelerden birine dönüştü..
Uzmanlar özellikle deniz buzunda biriken mikroplastik parçaçıklarından endişeleniyor. Biliminsanları araştırma yapılan her noktada plastik atıklarına rastlandığını belirtiyor.
Norveçli balıkçılar, daha önceden çevresel kirlenmelerden etkilenmediği için ünü yayılmış balıklarının itibarını kaybetmesinden korkuyor. Bununla beraber çoğu plastik atık ise bertaraf edilmiş balıkçılık malzemelerinden geliyor.
Uzmanlar bir kaç yıllık dikkatsizliğin denizlerden yüzlerce yıl temizlenemeyeceğine dikkat çekiyor. Norveç’i çevre bakanlığı ise geçmişteki politikacıların durumun ciddiyetini kavrayamadığını belirtiyor.
Araştırmalar sadece 1 litre eritilmiş Arktika deniz buzunda 234 parçacığa yakın atık plastik bulunduğunu belirtiyor. Donmaya yüzeyden başlayan deniz buzları, bu durumdan dolayı su yüzeyinde batmadan yüzen neredeyse tüm plastik parçaları ile beraber donuyor.
Buzların beraber donmasının yarattığı etki ile ilgili veriler hala toplanmakta. Ama uzmanlar buzullar eridikçe ortaya çıkacak plastik kirliliğinin daha da büyük etkiler yaratacağını öngörüyor.
Projen için çalışan araştırmacılardan Geir Wing Gabrielsen, uzun yıllardır çalışmalarını sürdürdüğü Svalbard’da yetişen bir balık türünün karnından çıkan plastik parçalarının 1970’den bugünlere arttığını, 2013 yılında ise midelerinden 200 parçanın üstünde atık plastik bulduklarını belirtiyor.
Gabrielsen, bölgedeki diğer hayvanların ise bertaraf edilmiş balıkçı ağlarına takıldığını, bu yüzden boynuzlarını dökemeyen bazı ren geyiklerinin hayatını kaybettiğini söylüyor.
İyi haber ise balıkçıların artık bu durum konusunda daha fazla farkındalığa sahip. Balıkçılar binlerce yıllık geleneklerini ve temiz ürün itibarlarını, doğaya ve balıklara yaratılan bu tehdit yüzünden kaybetmek istemiyor. Balıkçıların çoğu artık ağlarını geri getiriyor, hatta avlarda ağlarına takılan plastikleri karaya çıkartıyor.
Ama uzmanlar hala bölgede kasten kesilmiş ağların bulunduğunu belirtiyor. Tromsø konseyi için çevre danışmanlığı yapan Bo Eide, insanların artık broşürlerde gördüğü el değmemiş ve bozulmamış Arktika’yı bulamadıklarına şok olduğunu söylüyor.
Durumu BBC’ye değerlendiren Norveç’in Çevre Bakanı Ola Elvestuen ise, Dünya’nın en uzak noktalarının bile plastik kirliliğinden uzak kalamayacağını görmenin rahatsız edici olduğunu söylüyor.
Bununla beraber Elvestuen bu durumun uzun zamandır bilinen bu durumu önlemeye yönelik güçlü bir bir eylem çağrısı olduğunu söylüyor.
