Finlandiya’daki marketlerde ‘happy hour’ uygulaması başladı

Finlandiya’daki bir süpermarket zinciri, yiyecek israfını azaltmanın ustaca bir yolunu buldu. Ülke genelinde 900 S-Market mağazasında, yiyeceklerin son kullanma tarihini geçirmeden önce raflardan çıkarmak amacıyla her akşam saat 9’da et ve balıklar % 60 indirime giriyor. Bu son dakika tasfiyesinin adı ise mutlu saat (happy hour).

Bu uygulama üç taraflı bir kazanç sağlıyor. Müşteriler oldukça ucuza ucuz yiyecek alıyor, perakendeciler tarihi geçen ürünleri elden çıkarma için ödeme yapmak zorunda kalmıyor (ve yiyecekleri bağışladıklarından daha fazla kazanıyorlar) ve gezegen üzerindeki gıda atığı yükü hafifliyor.

New York Times’ın belirttiği gibi, gıda atığı iklim krizine yeterince etkili bir çözüm olarak görülmüyor. Örneğin, enerji tasarrufu, gıdadan daha fazla dikkat çekiyor ama aslında gıda atığının azaltılması, bireylerin kişisel düzeyde ele alması gereken ve yapması gereken bir şey. Yakın tarihli bir BM raporu, insan tüketimi için üretilen gıdaların üçte birinin tüketilmeden çöpe atıldığını ortaya koyuyor. Bu, New York Times’ın rakamlarına göre, 680 milyar dolar değerinde 1,3 milyar ton yiyeceğe eşit. Rapordan: “Gıda kaybı ve atık nedenleri, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında ve bölgeler arasında büyük ölçüde farklılık göstermektedir. Bu kayıp ve atığın azaltılması, sera gazı emisyonlarını azaltır ve gıda güvenliğini artırır.”

Atığın azaltılması bir zorluk olarak kabul edilir çünkü mümkün olduğu kadar çok gıda satmak, günümüzün denenmiş, test edilmiş ve kökleşmiş bir parçasıdır. Tüccarları bilindiği üzere “gıda kurtarmayı” teşvik etmeye ve bunlardan kâr elde etmeye ikna etmek çok da basit değildir.

Hollanda’da şirketler ve araştırma enstitülerinden oluşan ve kâr amacı gütmeyen Birleşmiş Gıda Atıkları Vakfı’nın direktörü Toine Timmermans, “Tüketiciler yiyecek için para ödüyor ve bundan vazgeçmek isteyen var mı? Yiyecek israfını azaltmaktan kim kazanç sağlar?” sorularıyla sorunu daha detaylı ifade ediyor. 

Süpermarketler, gıda atıkları konusunda bir fark yaratacak şekilde yerleştirilmişlerdir, ancak bazı maddi kayıpları kabul etmeyi göze almaları gerekmektedir. Tarihi geçmek üzere olan yiyeceklerin fiyatlarının düşürülmesi, başlamak için mükemmel bir yerdir. İki al bir öde gibi kampanyalar ise aşırı alım yapılmasını teşvik eder.

Bireyler de, satın aldıklarını yeme sorumluluğuna sahiptir. Alışveriş yapmadan önce buzdolabınızın ve kilerinizin içeriğini değerlendirmek için bir dakikanızı ayırın ve eşyaların ne kadar sürede biteceğine bağlı olarak elinizde olanlarla çalışın. Dikkatli alışveriş yapın ve anlık isteklere kapılarak tüketmeyeceğiniz ürünleri satın almayın. S-Market inisiyatifinden yerel marketinize bahsedebilirsiniz, bu sayede mutlu saat uygulaması yayılabilir. 

Kaynaklar:
NY Times
TreeHugger