İş dünyasında yeni liderlik normu: Yenileyici Liderlik
İklim krizinin yıkıcı etkilerini her geçen gün daha yoğun bir şekilde deneyimlerken hayatın her alanı kendini iklim krizinin etkilerine karşı güncellemek durumunda. Hâl böyle olunca iş dünyasında da birtakım değişikler yaşanmaya başladı. Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçme süreci başta olmak üzere kurumların su politikalarından hammadde tedarik zincirlerine kadar birçok adımlarında yeşil bir dönüşüm yaşanmaya devam ediyor veya bu adımların planlaması üzerine çalışılıyor.
Dünyanın önde gelen danışmanlık şirketlerinden PwC tarafından yapılan 2023 CEO anketinde,
Küresel ölçekte CEO’ların yüzde 40’ı, şirketlerinin mevcut sisteminde devam etmesi durumunda önümüzdeki 10 yıl içinde ekonomik olarak ayakta kalamayacağını düşünüyor. Bu yaklaşım, PwC’nin 26. Yıllık Küresel CEO Araştırmasına yanıt veren 105 ülke ve bölgeden 4 bin 410 CEO’nun karşı karşıya olduğu bir zorunluluğun da altını çiziyor. CEO’ların çoğu işlerini gelecek için yeniden tasarlamanın kurumları için kritik derecede önemli olduğunun farkında.
Anketteki en önemli verilerden biri de iş ortamını yeniden şekillendiren beş mega trendden biri olan iklim krizine karşı yaklaşım. Küresel CEO’ların çoğu, önümüzdeki 12 ayda iklim değişikliğinden bir dereceye kadar etki bekliyor. Özellikle maliyet profillerinde yaklaşık yüzde 50’si orta, büyük veya çok büyük bir etki beklerken, yüzde 42’si tedarik zincirlerinin ve yüzde 24’den azı fiziksel varlıklarının iklimle ilgili zarar görmesinden endişe duyuyor. Çin’deki CEO’lar kendilerini iklim krizine karşı özellikle savunmasız hissediyor çünkü yüzde 65’i maliyet profillerinde, %yüzde 1’i tedarik zincirlerinde ve yüzde 56’sı fiziksel varlıklarda iklim krizi kaynaklı negatif etki potansiyelini görüyor. Ankete katılan tüm CEO’ların yarısından fazlası (en büyük şirketlerdeki CEO’ların yüzde 38’i ve ABD’deki şirketlerin yüzde 70’i dahil), şirketlerinin karar alma sürecine dahili bir karbon fiyatı uygulama planları olmadığını da dile getiriyor.
CEO’ların öncelikli ve tek görevi artık sadece şirket hissedarlarına değer yaratmak değil aynı zamanda değişen iklim koşulları karşısında çevre sorumluluğunu da yerine getiren bir yaklaşım geliştirmek. Kaldı ki anketteki veriler ışığında da bir şirket orta ve uzun vadede finansal sürdürülebilirliğini de devam ettirebilmek istiyorsa kaçınılmaz bir biçimde çevresel sürdürülebilirliği önemsemek durumunda.
Tüm bu durumlar liderlerin de değişmesini ve dönüşmesini talep ediyor. Son zamanlarda karşımıza çıkan bir tanım ise değişen dünyamızda liderliğin nasıl olması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. “Regenerative Leadership” tanımını Türkçeye “Yenileyici Liderlik” olarak çevirmek mümkün. Bazı çevirilerde karşınıza “Onarıcı Liderlik” diye de çıkabilir.
Peki “Yenileyici bir Lider” nasıl olunur?
Giles Hutchins ve Laura Storm’un ortak yazarları olduğu “Yenileyici Liderlik” kitabında yer alan Yaşamın Mantığının 7 ilkesini şöyle:
#1 Yaşamı Onaylamak
Yaşamın, yaşama elverişli koşullar yarattığı kapsayıcı ilkesinden yola çıkarak yaşamı inkar eden dejeneratif yaklaşımlara karşı çıkar, yaşamı destekleyen yaklaşımlar benimser ve etkiler yaratır.
#2 Sürekli değişen ve Duyarlı
Değişimi yaşamın bir parçası olarak görerek hayatı kontrol edemeyeceğini bilir. Değişime karşı direnç göstermek yerine çözüm odaklı yaklaşımları benimser.
#3 İlişkisel ve İşbirlikli
Yaşam ilişkilerle gelişir ilkesinden yola çıkarak yaşam formlarının birbirine güçlü bağlarla bağlı olduğunu bilir. Tam da bu nedenle nasıl ki bir orman ekosisteminde sadece ağaçlar değil oradaki tüm canlılar sayesinde orman yaşamına devam edebiliyorsa ekibin ve paydaşların işbirliğini önemser.
#4 Sinerji ve Çeşitlilik
Bir ekosistemdeki çeşitlilik yaşamın devam etmesine olanak tanırken bazen bu çeşitlilik o ekosistemde gerginlik noktaları da oluşturabilir. Yaşam çeşitlilikle var olmaya devam eder ilkesinden hareketle çeşitliliği sinerji ile eşleyen dengeli ve yaratıcı bir görüşü benimser.
#5 Döngüsel ve Ritmik
Yaşam döngüler halinde ilerler. Her bir mevsim başka bir hâli deneyimlememize olanak tanır. Yaşamın döngülerini kabul eden ve onurlandıran bir yaklaşım ile büyümeye, yenilenmeye, gitmesine izin vermeye dayanan bir görüşü benimseyerek sistemlerin potansiyel verimini arttırır.
#6 Enerji ve Madde Akışları
Yaşam doğası gereği akışlara bağlıdır. Tam da bu nedenle akışları anlayarak bir tasarım yapmaktan ve bunu uygulamaya koymaktan yanadır.
#7 Yaşayan Sistemler Alanı
İnsan türü olarak yaşayan sistemler alanının içinde yaşıyoruz. Bu alanın birbirine nasıl bağlı olduğu hissederek, anlayarak ve tanımlayarak kolektif bilinci destekler.
“Gerçek bilgelik, doğadan uzaklaşmak değil, davranışlarımızı onun yasalarına ve modeline göre biçimlendirmektir.” Seneca
Kaynak:
Regenerative Leadership: The DNA of life-affirming 21st century organizations, Giles Hutchins&Laura Storm
