Spor Ayakkabınız Çevre Dostu Mu?
Yılda 24 milyar ayakkabı üretildiğini ve bunun büyük bir kısmının spor ayakkabı olduğunu biliyor muydunuz? Son yıllarda hızla büyüyen spor ayakkabı pazarının beş yıl içinde 95 milyar doları bulması bekleniyor. Peki spor ayakkabının üretiminin küresel karbon gazı salımının %1.4’ünü oluşturduğunu biliyor muydunuz? Spor ayakkabının karbon ayakizini ve yeni ekolojik ürünleri derledim.
MIT Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre bir spor ayakkabının tahriben 13.6 kilo Co2 salımı yaptığı ortaya çıkmış. Aslında üretiminde elektrik ve enerji kullanımı az olmasına rağmen bu kadar büyük bir etkisi olması araştırmacıları da şaşırtmış.
Ancak tipik bir spor ayakkabıyı düşünürseniz genellikle ya plastikten ya da plastik benzeri ürünlerden oluşuyor. Petrol bazlı plastikler, polyester, polietilen tereftalat (PET), termoplastik poliüretan fazla miktarda karbon dioksit çıkarıyorlar. Bir spor ayakkabıda ortalama 10’la 15 arası farklı materyale rastlanıyor ve en az dört farklı plastik çeşitine. Ayakkabı üretiminin en karbon yoğun süreci üretimi ve kullanılan malzemeler. Çoğu Çin’de üretilmesine ve dünyanın dört bir yanına nakledilmelerine rağmen, lojistiğin karbon ayakizindeki etkisi üretim ve hammaddelerle kıyaslanınca oldukça az.
Çağımızın en büyük sorunu tüketim. Seçenekler, markalar çoğaldıkça istenmeyen spor ayakkabı sayısı da o oranla artıyor. İngiltere’de kıyafet geri dönüşümü yapan bir derneğin verisine göre spor ayakkabıların %90ı çöpe gidiyor. Şok absorbe etmek için üretilen ara köpükler çöpte 1000 yıl kadar kalacağı tahmin ediliyor.
Son yıllarda spor ayakkabı yapan şirketler bu konuyu gündemlerine aldılar. 2015 yılında Adidas’in Parley for the Oceans ürünü çevre girişimi sonucu denizden çıkan plastikler ve derin sularda kullanılan ağlardan üretilen iplikler kullanılmıştı. 2010’dan 2018’e kadar Nike 6.4 milyar plastik su şişesini spor ayakkabı ve giyim eşyası üretmek için kullandı.
Spor ayakkabı üretiminde sürdürülebilirlik trendi çok hızlı ivme kazanmış durumda. Nike, Adidas gibi şirketleri için sil baştan plastiğe dayalı olmayan bir üretim yapmak çok zor olduğu için son yıllarda yeni markalar göze çarpıyor.
Son yıllara damga vuran sürdürülebilir spor ayakkabısı markaları
VEJA
Meghan Markle’dan Emma Watson’a sayısız ünlünün giydiği marka çevreyle dost seçimler yapanlar için adeta bir duruş haline geldi.
2003 yılında iki fransız ortağın Kuzey Brezilya’daki organik pamuk işçileriyle tanışmasıyla kurulmuş.
Organik pamuktan sürdürülebilir kauçuğa yaptığı her ürünü Brezilya’dan alan Fransız marka 2009 yılında kurulmuş. En büyük hedefleri iş imkanları yaratarak herkesin dahil etmek. Veja’nın en büyük özelliği transparan olmaları. Her çalışanın ne kadar kazandığından tutun da, hammaddeleri aldıkları kontratlara kadar herseyi açıklıyorlar. Vegan ayakkabıları da bulunan markanın, geri dönüşümden yapılmış ürünleri de var. 2013 yılında adil ticaret sertifikalarını fiyata yansımaması için ve de zaten transparan oldukları için iptal etmişler.
ALLBIRDS
Dünyanın en rahat ayakkabısı olduğunu iddia eden marka 2016 yılında San Francisco’da kurulmuş. Brezilyalı plastik üreticileri ve büyük yatırımlardan sonra şeker pancarından ürettikleri tabanlar plastiğe harika bir alternatif. Hatta geçtiğimiz yıl bu ürünün tarifini tüm markalarla paylaşmaya karar vermişler. Ökoliptüs fiberinden, yünden veya endüstride alışılmışın dışında hammaddeler kullanarak sektörde ezberi bozdular.
ECOALF
Bu İspanyol marka geri dönüştürülmüş PET şişelerden ve yenilenebilir ürünlerden spor ayakkabıları yapıyor. Bir çok ürünü vegan, geri dönüştürülmüş yünlerden oluşan marka eski lastiklerden tutun, atık kahvelere kadar farklı hammaddeler kullanıyor.
HEY DUDE
Hey Dude markası tamamıyla vegan başka bir spor ayakkabı. Hindistancevizi’nden tutun mantara, geri dönüştürülmüş farklı hammaddeler kullanıyor. Diğer markalardan farkı sattıkları ayakkabıları tekrar geri dönüştürmek gibi bir dertleri de var. Hey Dude ve benzer ürünlere Türkiye’de şuradan ulaşabilirsiniz.
Kaynak: https://www.journals.elsevier.com/journal-of-cleaner-production/
https://www.journals.elsevier.com/journal-of-cleaner-production/
Yorumlar kapatıldı.