Plastiğe karşı yenebilir çatal bıçaklar
“Plastik çatal bıçakları ne zaman kullansam oluşturduğum plastik çöpünden dolayı hep suçlu hissederdim. Bir gün neden plastiğin bir alternatifi yok diye düşündüm”. 48 yaşındaki Narayana Peesapati’yi şirketi Bakey’in Yiyecekleri’ni kurmasının arkasındaki hikaye bu, çünkü o plastik çatal bıçak yerine yenebilir çatal bıçak ve kaşık üretmeyi başardı.
Artık hepimiz plastiğin çevreye olan etkilerini biliyoruz ama plastik çatal bıçakları yıkamadan direkt kullandığınızdaki sağlığınız üzerindeki etkilerini merak ettiniz mi?
Narayana plastiğin yiyeceklerle beraber kullanılmaması gerektiğini öne sürüyor ve bunun tehlikelerini gözardı etmemizin sebebini hayatımızda plastiğin gereğinden fazla önem taşımasına bağlıyor.
Plastiklerin üretiminde zehirli ve kansere yol açan birçok kimyasal kullanılmakta ve bu kimyasallar yemeklerin içine geçebiliyor. Plastik üretimini bir çok fabrikada inceleyen Narayana, yemek üretimi konusunda bir çok sert yasası olan Hindistan’ın bile, konu yemeği beraber yediğimiz plastik çatal ve kaşıklara geldiğinde yetersiz kaldığını belirtiyor.
Nedense hijyenin maliyet düşürmede ilk feda edilen konu olduğunu söyleyen Narayana, her şey düzgün yapılsa bile plastik çatal bıçakların yıkanmadan kullanılması ile mikro-parçacıkların ilk önce yemeğe sonra ise vücudumuza girebileceğini belirtiyor.
Hem çevreye olan etkisini hem de sağlığa olan zararını gördükten sonra Narayana’nın aklına 2010’dan beri geliştirdiği bu fikir gelmiş. Bakey adlı şirketinin ürettiği yenebilir sofra takımları, yemek çubuğundan, kaşığa, çataldan bıçağa kadar birçok seçenek sunuyor. Ürünler aynı zamanda 3 yıldan uzun bir süre saklanabiliyor.
Yenebilir sofra takımlarının içinde jowar isimli buğdaygiller ailesinden sorgum, pirinç ve buğday unu var. Kaşıkları kullananlar o kadar çok sevmiş ki farklı tatlar önermeye başlamışlar. O yüzden şimdi şekerli, zencefil ve tarçınlı, zencefil ve sarımsaklı, karabiberli, kimyonlu, naneli ve havuçlu yenebilir çatal bıçak takımları bulunuyor.
Kaşıklar ve yemek çubukları sulu yemekler ile ıslanmıyor, 10-15 dakika sonra yumuşamaya başlıyor. Eğer yenebilir sofra takımları çöpe atılırsa, diğer canlıların onu yemediğini varsaydığımızda, 5 veya 6 gün içerisinde doğada çözülebiliyor.
Yenebilir sofra takımları üretmeden önce Narayana, Yarı Kurak Tropik Bölgeler için Uluslararası Mahsül Araştırma Merkezi (ICRISAT)’da araştırmacı olarak görev alıyordu. Burada yeraltı sularının kontrolü üzerindeki araştırmalarında, pirinç yerine sorgum üretmenin yeraltı sularını kontrol altına aldığını keşfetti.
Jowar isimli bu sorgum için bir pazar yaratmayı düşünen Narayana, yenebilir ürünlerinde bu yüzden pirinçten daha az su kullanan ama daha besleyici bu mahsülü kullanıyor.
Bu yeni mahsül için sıfırdan araştırma yaparak, makineler geliştirerek ve aynı zamanda sahip olduğu iki evi de satarak, hayalindeki ürünü geliştirmeye başladı. İnternet sitesinden ve organik pazarlardan ismini duyurmaya başlayan ürün, giderek uluslararası pazara da açıldı ve ABD’den ve İngiltere’den siparişler gelmeye başladı. Şu sıralar 1,5 milyon adet yenebilir ürün satan Narayana’nın şirketi kâr bile etmeye başladı.
Narayana plastiğin çok ucuz olduğunun farkında, ama satışlarının artması ile direkt üreticiye ulaşarak plastikten daha ucuza çatal bıçak takımları yapabileceğini belirtiyor. Ama Narayana asıl problemin davranışla ilgili olduğunu öne sürüyor. Ona göre, insanlar plastik alışanlıklarını değiştirmedikleri sürece çevreyi ve sağlıklarını tehlike altına sokmaya devam edecekler.
Türkiye’de online siparişler günde 100 bini yemeği geçmiş durumda. Bu yemekler ile beraber gelen plastik kaşıklar genelde hiç kullanılmadan çöpe gidiyor. Farklı tatları olan bu yenebilir sofra takımı ise bu probleme tatlı, doyurucu ve aynı zamanda sürdürülebilir bir çözüm getiriyor.
Aşağıdali videodan (İngilizce) yenebilir sofra takımları hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz.
