Türkiye atık plastiklerin ithalatını durduruyor

İyi haberler var. Uzun süredir devam eden Türkiye’de atıkların oluşturduğu çevre kirliliğine burada birçok kez yer vermiştik. Çin’in plastik ithalatını durdurmasıyla zaman içinde en çok atık ithal eden ülkelerden biri arasında yer almıştık. Ancak bu gidişat önümüzdeki günlerde değişecek. 18 Mayıs 2021 günü Resmi Gazete’de yayınlanan habere göre Ticaret Bakanlığı, etilen polimer atık ithalatını, “ithalatı yasak diğer atıklar” listesine ekledi. Atığın ithalatı 45 gün sonra durdurulacak.

‘çevrenin korunması yönünden kontrol altında tutulan atıkların ithalat denetimi tebliğinde’ yapılan değişiklik uyarınca, etilen polimer atık ithalatı, “ithalatı uygunluk denetimine tabi atıklar” listesinden çıkartılarak, “ithalatı yasak diğer atıklar” listesine dahil edildi.

Çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesi düzenlenmiş veya gümrük mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş bu kapsamdaki atık ithalatı, bugün itibarıyla 45 gün süreyle değişiklik öncesi hükümler doğrultusunda sonuçlandırılacak.

Uzmanlar bu gelişmeyi ümit verici buluyor ancak

Konuyla ilgili daha evvel Yeşilist’te de çalışmalarına yer verdiğimiz Doç. Dr. Sedat Gündoğdu konuyla ilgili şunları dile getirdi: “Bu yeni yasak ithal edilen ve yasadışı döküme konu olan plastiklerin büyük çoğunluğunun artık ithal edilemeyeceği anlamına geliyor. Oldukça önemli ve kritik bir karar. Biz çöp ithalatının tamamen yasaklanması taraftarıyız. Ancak bu karar da büyük miktarda çöpün ithal edilmesini önleyebilecek nitelikte. Bu durum artık kendi çöpümüze enerjimizi harcamamız için de bir fırsat olarak görülmeli.
Ithal çöp ile beslenip şişen bu endüstriye iç piyasaya kanalize etmek ciddi bir fark yaratacaktır. Bunun yanında atık azaltım stratejilerinin geliştirilmesi için de bir an önce harekete geçirilmeli. Sizin de sitenizde sürekli dillendirdiğiniz tekrar kullanım ve doldurulabilir ürün alternatiflerinin yaygınlaştırılması gerekmektedir.”

Türkiye Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülkeydi

Greenpeace Akdeniz’in Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve İngiltere Ulusal İstatistik Dairesi’nden topladığı veriler şöyle: 

* Türkiye, 2020 yılında Avrupa Birliği ülkeleri ve İngiltere’den toplam 659,960 ton plastik atık ithal etti. Bu, her gün 241 kamyon dolusu plastik demek. 

* 2019 yılında Avrupa’dan Türkiye’ye gelen plastik atık miktarı 582,296 tondu. 1 yılda plastik atık ithalatı yüzde 13 arttı. 

* Türkiye 2020 yılında da Avrupa’dan en çok plastik atık alan ülke oldu. Türkiye Avrupa plastik atık ihracatının yüzde %28’ini karşıladı.

* Plastik atık ithalatı son 16 yılda (2004’ten bu yana) ise 196 kat arttı.  

* Türkiye’ye 2020 yılında en çok plastik atık gönderen ilk beş ülke: İngiltere (209.642), Belçika (137.071), Almanya (136.083), Hollanda (49.496), Slovenya (24.884)

Etilen polimer nerelerde kullanılıyor?

Kap, mutfak eşyası, plastik kutu, plastik tüp, boru, oyuncak kaplama, kabloların yalıtkan katmanları, ambalaj filmi imalatının yanı sıra poşet, torba ve plastik şişe yapımında kullanılıyor.

Plastik Sektörünün yeni yasağa tepkili

Tabii bu karardan herkes memnun değil, bilhassa plastik üreticileri. Sözcü gazetesinde çıkan habere göre Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, kararın kendilerini çok olumsuz etkileyeceğini, ithal atık sayesinde ucuza ulaştıkları polietilene artık çok daha pahalı ithal hammadde olarak ulaşabileceklerini dile getirdi. Yine aynı habere göre Petkim’in yıllık polietilen hammadde üretim kapasitesinin 446 bin ton olduğunu, bunun da Petkim’in toplam hammadde üretiminin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturduğunu belirten Eroğlu, Türkiye’nin polietilen ihtiyacının yüzde 20’sini Petkim’in karşıladığını belirtti. Son dönemde plastik sektörünün hammadde boykotuna giderek çok yüksek fiyatları bir miktar düşürdüğünü belirten Eroğlu, bu kararın ardından hammadde maliyetlerinin tekrar artacağını söyledi.