Yunanistan’a yardım etmek için: Hadi komşuya kahveye

Euro’nun belki de kaderini belirleyecek Yunanistan’daki ekonomik krizin etkilerini gördüğümüz fotoğraflarda hissetmemek mümkün değil. Komşumuza bu zor durumunda yardım etmek için tüm borcunu biz ödeyelim gibi bir yükün altına girmektense biz İngiliz gazetesi Guardian için yazan Alex Anderou’nun önerdiği çözümü uygulamak istiyoruz: Yunanistan’ı ziyaret etmek.

Anderou krizin Yunanistan’ı ziyaret etmek konusunda herhangi bir sorun yaratmayacağına emin. Mevsim hala çok güzel, tarihi eserler hala ilgi çekici, kumsallar hala büyületici ve yemekler her zamanki gibi kalbinize dost. Krizin yarattığı bir kazan-kazan da mevcut; fiyatlar eskisine göre çok daha ucuz, hatta şu an Aegean Air’da Atina’ya olan tüm uçuşlarda İstanbul’da dahil olmak üzere %40’lık bir indirim de var.

Ve komşumuzun dostane tavrında hiç bir değişiklik yok, hatta insanlar dahakucaklayıcı, konuksever ve daha minnettar. Bu zorluğa verdikleri tepki, daha geniş bir gülümseme ve gelenlere daha büyük bir kucak açmak olmuş. Yunanlılar seçeneklerinizin bol olduğunu biliyor ve niye Yunanistan’ı seçtiğinizi biliyor; çünkü turizm demek birliktelik demek.

Konuştuğumuz Yunan arkadaşlarımızın ise size en önemli önerisi, yanınızda bolca nakit bulundurmanız. Çoğu yer kredi kartınızı kabul etse de nakidi tercih ediyor. Bu hem ekonomiye direkt nakit aşılamanızı hem de hesaplarına ulaşması zor olan ve elinde nakit olmayan insanlara yardım etmenizi sağlayacaktır.

Aynı zamanda büyük uluslararası şirketleri tercih etmek yerine, Frappé’yi icat etmiş Yunanlıların elinden soğuk kahveyi içeceğiniz kahvehaneleri, yüzyıllar boyu damak tadımızı paylaştığımız deniz ürünlerini ve zeytinyağlıları yiyeceğiniz küçük lokantaları tercih etmeyi unutmayın. Böylelikle uluslararası para çıkarcılığı yüzünden dizleri üzerine çökmüş ama direnen bir millete siz de yardım etmiş olacaksınız.

Eğer şehirlerde olabilecek gösteriler sizi düşündürüyorsa, ki sadece Atina’da merkeze kısıtılı olan hareketler bunlar, Selanik ya da Atina gibi büyük şehirleri tercih etmek yerine Mora’ya, Teselya’ya gidebilir ya da herkesin sevdiği adalara yolculuk edebilirsiniz. Büyük otelleri tercih etmek yerine küçük otelleri ya da popülerliği giderek artan Airbnb gibi hizmetler ile %82’si kendi evinin sahibi olan Yunanlılardan evlerini kısa dönemlik kiralayabilirsiniz. Her ne kadar bu gibi bir işlem hükümetten özel bir lisans gerektirse de küçük butik otellerin sayısı da bir o kadar fazla.

Buna ek olarak büyük turları da tercih etmek yerine bizim de daha önceden Sakız Adası’nda da tercih ettiğimiz gibi eko-turları tercih edebilirsiniz. Sakız Adası’nda ziyaret ettiğimiz Vasilis bizi kendi bahçesine götürüp, ekolojik tarım macerasından, adada ki sakız ağaçlarının durumlarından bahsetmişti. Yitip giden kültürünü korumak için, şehir hayatından vazgeçmiş Vasilis tam aradığımız bir eko-rehberdi.

Yunanlıların kendileri de krize farklı çözüm yolları üretmekte. 2 sene önce konuştuğumuz Yunanistan’da Thrace Slow Food Konviviyum’unun kurusu veYunan Slow Food Gençlik Hareketi’nin koordinatörü Pavlos Georgiadis bize yeni bir tarım sisteminin oluştuğunu ve toplumun bu yeni tarımı anladığını ve desteklediğini belirtmişti. ‘Farming on Crisis’ (Tarım Krizde) adlı bir belgeselin de yapımcısı olan Georgiadis, bu hareketin sadece bir hayatta kalma meselesi değil, aynı zamanda ekonomik ve çevresel bir hareket olduğunu belirtmişti.

Yunanistan’ın sorunlar değil iklimi ile dost sürdürülebilir bir tarım ülkesi olarak tanımlayan Georgiadis, gelecekte Yunanlılar’ın Ferrari ve Mercedes’lerinin Yunanistan’da yetişen tarım ürünleri olacağını anlamasının lazım olduğu belirtmişti. Georgiadis’in argümünanı 1995 yılından beri soyu tükenmekte olan miraslık tohumlara dikkat çekmeye çalışan Peliti‘yi de destekler durumda. Peliti artık küçük bir organizasyonun ötesine geçip, binlerce ziyaretçisi olan yıllık tohum takasları düzenlemekte.

50 ülkeden 5000 kadar ziyaretçisi olan Peliti Hareketi Yunanistan içinde artık merkeziyetçi olmayan bir organizasyona dönüşmüş durumda. Peliti’ye gelemeyenler için Atina gibi büyük şehirlerde de tohum takası gerçekleştiren hareket, özellikle krizden sonra daha fazla büyüyen şehir tarımını destekleyen projeler ve eğitimler vermekte.

Tabii ki bu projeler tarım konusundan daha geniş bir alana yayılmakta. Paylaşım ekonomisini destekleyen bir çok kuruluş büyük ve küçük şehirlerde internet üzerinde Yunanistan’ın Avrupa’daki gazetelerde yansıtılan “tembel adam” imajını yeniden yapılandırmaya çalışan Omikron Hareketi altında birleşmekte ve sesini duyurmakta.

Buna ek olarak, 86,000 kişilik Volos şehrinde Yerel Değişim Ticaret Sistemi (LETS) bir yıldan fazla bir süredir devam etmekte ediyor. 800’den fazla işyeri ve pazar TEM adı verilen alternatif bir para birimini kullanıyor. Bir TEM 1 Euro’ya eşit ve bölgedeki değişim noktalarında istenirse Euro’ya dönüştürülebiliyor.

Bu ekonomik girişim, üyelerine normal bir banka gibi internette hesaplarını kontrol etme ve işlem yapabilme şansı da veriyor. TEM’de faiz olmadığı için insanların parasını banka hesabında tutup bekletmek gibi bir derdi de yok. Hesaplar ve işlemler halka açık olduğundan paranın hortumlanması gibi bir dert de yok.

Bu gibi örnekler bize Yunan halkının bu krizden çıkmak için farklı çözüm yollarına başvurdurklarını ve en önemlisi birlik olduklarını gösteriyor. Siz de eğer bu birliktelikte benim de payım olsun istiyorsanız komşuluğumuzu ve dostluğumuzu Yunanistan’ı ziyaret ederek gösterebilirsiniz.

Hadi o zaman komşuya kahve içmeye!