Akşam yemeğiniz nelere mal oluyor?

New York Times’ın ünlü yemek yazarı Mark Bittman’ın 2007 yılında yaptığı 20 dakikalık bu konuşma günümüzün yeme ve gıda tüketim alışkanlıklarını muhteşem bir şekilde özetliyor.

Yemek kültürünün dünü ve bugününü karşılaştıran Bittman bitkisel beslenmenin yararlarını anlatırken kendi beslenme alışkanlıklarını da sorguluyor. “İyi yemek” kavramına oldukça basit bir şekilde yaklaşan yazarın endüstriyelleşen gıda sektörünün ve ‘yemek’ adı altında sofraya gelen gıdaların gerçek içeriğini anlatıyor. Yılmaz Can Akbulut tarafından Türkçe’ye de çevrilen konuşmada Bittman’ın değindiği temel noktalardan bazıları şöyle:

• Dünya üzerinde üretilen antibiyotiklerin yarısı hayvanlar üzerinde kullanılıyor
• Günde kanser bombası olarak nitelendirilebilecek bir milyar kutu kolalı içecek tüketiliyor.
• 1950-2000 yılları arasında dünya nüfusu iki katına, et tüketimi ise beş katına çıktı.
• Et ürünleri ve atıştırmalıklara beslenme düzenimiz içerisinde ihtiyaç duymuyoruz.
• Aynı şekilde beyaz ekmek ve kola tamamen gereksiz ve sağlığımız için zararlı olmasına rağmen otoriteler tarafından pohpohlanıyor
• Yalnızca Amerika’da et tüketimi için 10 milyar hayvan öldürülüyor. Bu hayvanları yan yana dizdiğinizde beş kez Ay’a gidip gelebilirsiniz.
• Margarin ilk üretilmeye başladığında ‘sahte’ olduğunun vurgulanması için bazı eyaletlerde pembeye boyanması zorunlu tutuluyordu.
• 1920 öncesinde atıştırmalıklar, abur cubur ve donmuş yiyecekler yoktu, lokal olarak üretilen gıdalar evlerin mutfaklarında pişiriliyordu.
• Üretilen gıdaların taşınması gezegenin karbon oranını çok etkilemekte. 1950’lere kadar New York’ta portakal yetişmediğinden insanlar yılbaşında birbirlerine portakal hediye ederlerdi.
• Giderek artan ve kalıtımsal olmayan kanser ve kalp hastalıkları vakalarının çoğu beslenme alışkanlıklarımıza dayanıyor.
• Yağ oranı azaltılmış, düşük kalorili olmaları nedeniyle göklere çıkarılan gıdaların etiketini okuduğunuzda çözümün orada olmadığını görürsünüz.
• Evde yemek pişirme alışkanlığı devam etse bile süpermarketlerde satılan hazır çorba, yemek, bulyon gibi gıdalar nedeniyle ev yemekleri de eskisi gibi sağlıklı değil.