Deterjan paketlerinde yer alan semboller ve anlamları

Plastik ambalajlı çoğu ürünün arkasında ne olduğunu anlamadığımız ve bize pek bir şey ifade etmeyen sayılar ve semboller yer alıyor. Bu sembollerin geri dönüşüm ile ilgili olduğunu bilsek de, ne yanlarındaki sayılar ne de sembollerin ne anlama geldiği tüketiciye açıklanmıyor. Konvansiyonel deterjanların hepsinin arkasında farklı semboller yer alıyor. Sizin için 5 farklı konvansiyonel deterjan markasının arkasında yer alan sembolleri araştırdık. 

#1 Polietilen Tereftalat (PETE veya PET)

Plastik bir şişedeki üçgenin içindeki “1”, Polietilen Tereftalat olan PETE veya PET anlamına gelir. Bu sembol normalde alkolsüz içecekler, su şişeleri, fırınlanabilir yemek tepsileri, salata sosu ve bitkisel yağ kapları, yer fıstığı yağı kapları ve gargara şişelerinde bulunur.

Geri dönüşümü kolay, hafif ve ucuz olması nedeniyle PET, tek kullanımlık içecek şişelerinin üretiminde kullanılır. Bu şişeler yaygın olarak çoğu ülkede kaldırım kenarı geri dönüşüm programları aracılığıyla toplanmaktadır. PET şişeler yeni kaplara, kayışlara, panellere, halıya, mobilyalara, bez çantalara, elyaflara ve polar kumaşlara geri dönüştürülebilir. Ancak geri dönüştürülebilir olmaları geri dönüştürüldükleri anlamına gelmez. PETRA’nın (Pet Ressin Association) yapmış olduğu araştırmaya göre 2016’da PET kategorisinde üretilen ürünlerin geri dönüşüm oranı %20 civarında. 

#2 Yüksek Yoğunluklu Polietilen (HDPE)

Küçük üçgenin içinde 2 varsa ve altında HDPE veya PE-HD kodu varsa, plastiğin yüksek yoğunluklu polietilenden yapıldığı anlamına gelir. Yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE), petrolden yapılmış bir polietilen termoplastiktir. HDPE sert, opaktır ve aşırı olmayan yüksek sıcaklıklara dayanabilir. HDPE yaygın olarak çamaşır deterjanı, süt paketi ve oyuncakların imalatında ve ambalajlarının yapımında kullanılır. Paketin hammaddesini ifade eder, herhangi bir geri dönüşüm bilgisi vermez.

#3 Yeşil Nokta

Yeşil Nokta mutlaka ambalajın geri dönüştürülebilir olduğu, geri dönüştürüleceği veya geri dönüştürüldüğü anlamına gelmez. Bazı Avrupa ülkelerinde ambalajlamada kullanılan bir simgedir ve üreticinin Avrupa’da ambalajın geri kazanımı ve geri dönüşümü için finansal “bir katkı” yaptığını gösterir. Uluslararası bir simge olan bu işaret PRO-Europe organizasyonu tarafından ortaya çıkartılmıştır. Türkiye’de ise ÇEVKO tarafından verilir. Yeşil Nokta işareti kuruluşların ÇEVKO ile marka kullanımı için sözleşme imzaladığı anlamını taşımaktadır.

#4 Tidyman

Bu sembol çöp atarken dikkatli olmamız gerektiğini ifade eder. İyi bir vatandaş olup çöp atarken sorumluluk sahibi olunması gerektiğini hatırlatır, yine hiç bir şekilde geri dönüşümle ilişkisi olan bir sembol değildir. 

#5 PAP

Paketlemelerde yer alan PAP sembolü Ingilizce’de  “paper” yani kağıt kelimesinin kısaltmasıdır. Kağıt ve karton ürünlerinin çoğu geri dönüştürülebilir. Bununla birlikte, kağıt havlular, peçeteler ve plastik kaplamalı kutular dahil geri dönüşüm istisnaları vardır. PAP deterjanlarda etiketlerin içeriğini ifade eder. Materyal olarak, PAP 20 kağıt (oluklu mukavva) anlamına gelirken, PAP 21, kağıt (diğer kartonlar) anlamına gelmektedir.

#6 TSE 

TSE sembolü ürünün Türk Standartları Enstitüsüne uygun üretildiği anlamına gelir. Her bir ürün grubu için farklı standartlar belirlenmiştir, mecburi kılınan standartlar resmî gazetede yayınlanır.

#7 ÇEVKO Vakfı Üye İşareti

Ambalajın üzerinde yandaki ÇEVKO işaretinin bulunduğu ürünleri üreten kuruluşlar ÇEVKO Vakfı üyesidir.

#8 Moebius Döngüsü

Bu, bir nesnenin geri dönüştürülebildiğini veya nesnenin geri dönüştürüldüğünü veya tüm geri dönüşüm toplama sistemlerinde kabul edileceğini gösterir. Bu sembolün içerisinde yer alan sayı ise, geri dönüştürülmüş malzemenin paketin içeriğinin yüzde kaçını karşıladığını açıklar. 

#9 Çevreye duyarlı ol, soğuk suda yıka

Bu sembol marka ya da ürünün çevreye etkisi konusunda herhangi bir bilgi vermez. Tüketicileri çamaşırları soğuk suda yıkadıklarında daha az enerji harcayacakları konusunda bilgilendirme amacı taşımaktadır.

Bazı konvansiyonel deterjan markaları bazı sembolleri paketlere ekleyerek geri dönüşümü desteklediklerine dair bir algı yaratmayı amaçlıyorlar. Aslında sadece paketin içeriği hakkında bilgi veriyorlar ve herhangi bir hedef veya yönlendirme olmadan soyut söylemler ile çevre dostu bir marka kimliğine sahip olduklarına inandırmaya çalışıyorlar. Bu tür yanlış yönlendirmelerden kaçınmak için satın aldığınız ürün paketlerinin üzerindeki simgelerin ne anlama geldiklerini araştırmanızı öneririz.

Kaynaklar:
ÇEVKO
TSE
Recycle Now
Baby Green Thumb
The Balance SMB