Türkiye’de gıda sürdürülebilir değil
2009 yılında dünya çapındaki gıda ve beslenme ile ilişkili temaları analiz etme amacıyla çalışmaya başlayan bir düşünce kuruluşu olan Barilla Gıda ve Beslenme Vakfı (BCFN), ekonomik, bilimsel, sosyal ve çevresel faktörlerin gıdalar üzerindeki etkilerini analiz ediyor. BCFN, The Economist Intelligence Unit işbirliği ile gıda sisteminin sürdürülebilirliğini beslenme, tarım ve gıda israfı olmak üzere üç temel konu temelinde değerlendirildiği Gıda Sürdürülebilirlik Endeksi’ni yayınladı.
Endeks, dünya nüfusunun üçte ikisini ve gayrisafi küresel hasılanın yüzde 87’sini temsil eden 25 ülkeyi kapsıyor.Endeksin ilk üç sırasında sürdürülebilir tarım, gıda israfı ile mücadele eden yenilikçi politikalar, insan sağlığı ve gezegenin korunması konusunda bilinçli ve dengeli beslenme rejimleri uygulayan Fransa, Japonya ve Kanada var.
TIKLAYIN: Fransa’da süpermarketlerin yiyecekleri çöpe atması yasaklandı
Dünya genelinde çocuklarda obezite özellikle büyüyen bir problem olarak dikkat çekiyor. Hindistan, Nijerya ve Etiyopya ciddi beslenme sorunları yaşarken Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve ABD en yüksek obezite oranlarına ve kişi başı israf miktarlarına sahip. Türkiye ise genel endekste 19. sırada yer alıyor.
Fransa’nın ilk sırada yer almasının iki nedeni, gıda israfıyla mücadelede uyguladığı yenilikçi politikalar ve nüfusunun dengeli beslenmesi olarak sıralanıyor. Japonya ve Kanada’nın ikinci ve üçüncü olmasında ise sürdürülebilir tarım politikalarının yanı sıra sağlıklı ve dengeli beslenme rejimlerinin yaygın olarak benimsenmesi etkili olmuş.
Endekste düşük puanları alan ülkeler Hindistan, Suudi Arabistan ve Mısır. Hindistan ve Mısır, hem obezite, hem de yetersiz beslenme sorunu ile karşı karşıya. Bunun yanı sıra, su başta olmak üzere kaynak kullanımları da sürdürülebilir değil. Hindistan, 5 yaş altı çocuklarda yetersiz beslenmenin en yüksek olduğu ülke. Sırasıyla 23. ve 24. olan Mısır ve Suudi Arabistan’da ise aşırı gıda israfı ve yüksek obezite oranları dikkat çekiyor.
Gıda Sürdürülebilirlik Endeksinde en sürdürülebilir tarım sektörlerine sahip üç ülkenin Almanya, Kanada ve Japonya olduğu görülüyor. Su kaynaklarının yönetiminde başarılı sonuçlar alan ve tarım ilaçlarını ve gübreyi göreceli daha az kullanan Almanya bu kriterde birinci sırayı alıyor. Kanada ise sübvansiyonlarının kalitesi, tarımsal üretimin çeşitlendirilmesi ve yüksek üretkenlik düzeyleriyle aldığı yüksek puanlar sayesinde ikinci sırada yer alıyor.
Endeksin diğer ucunda ise Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır var. Birleşik Arap Emirlikleri, su kaynaklarının azlığı, düşük çevresel biyoçeşitlilik ve tarımın toprak üzerine ciddi çevresel etkisi gibi sorunlar yaşıyor. Hindistan’ın en büyük zorluklarının ise su yönetimini geliştirmek ve tarımın su kaynaklarına olumsuz etkisine bir çözüm bulmak olduğu görülüyor.
Listede 19. sırada yer alan Türkiye’de en büyük problemler tarıma olan devlet desteği ve beslenme konusunda politikalar olarak gözüküyor. Bu kategorilerde sıfır puan alan Türkiye aynı zamanda biyoçeşitlilik, ARGE ve inovasyon kalitesi, kişi başına düşen fast food restoranları ve tüketici üzerinden çöpe giden gıda konusunda sınıfta kalmış durumda. Buna karşılık Türkiye su yönetimi, iklim değişikliğinin etkilerini azaltacak politikalar, beslenme problemi yaşayan çocukların azlığı ve yetersiz beslenmenin ortalama yaşam süresine etkisinin olmaması konusunda oldukça iyi durumda.
Kaynak: Dünya Gazetesi, Food Sustainability Index